Preminuo Peđa Vranešević, osnivač ‘Laboratorije zvuka’

Muzičar i višestrani umjetnik Predrag – Peđa Vranešević, suosnivač kultne grupe “Laboratorija zvuka”, preminuo je u Novom Sadu nakon duge i teške bolesti, potvrdila je Tanjugu porodica muzičara.

Peđa Vranešević, rođen 1946. godine, bio je jedna od najkreativnijih ličnosti moderne novosadske kulturne scene, koja je formirana tokom šezdesetih i sedamdesetih, inspirirana podjednako popularnom muzikom svog doba i avangardnom umjetnošću.

Njegov veliki opus obuhvata inovativnu rock, filmsku i pozorišnu muziku, kao i scenska djela.

U javnosti se prvi put pojavljuje tokom šezdesetih kao član rane beogradske rock'n'roll grupe “The Best Nothing”, ali široj javnosti bio je poznat prije svega kao jedan od osnivača popularnog sastava “Laboratorija zvuka”, s bratom Mladenom Batom Vraneševićem (1947-2006).

“Laboratorija zvuka” je objavila albume Telo (1980), Duboko u tebi (1982), Nevinost (1986) i Nema niđe te ljepote (1996).

Bogata karijera

Vraneševićeva bogata karijera obuhvata i konceptualnu umjetnost, vezanu za novosadsku Tribinu mladih, gdje je početkom sedamdesetih, zajedno s Miroslavom Mandićem, bio urednik filmskog programa.

Odatle je došlo nadahnuće za konceptualan pristup u radu “Laboratorije zvuka”, koja je predstavljala duhovito i nekonvencionalno osvježenje u jugoslovenskoj pop muzici.

Peđa i Mladen Vranešević sarađivali su s nekima od najsmjelijih reditelja sa ovih prostora – Karpom Aćimovićem Godinom i Želimirom Žilnikom, kao i s Draganom Kresojom.

Radili su muziku za uspješne i nagrađivane filmove Splav Meduze, Oktoberfest, Još ovaj put, Pun mesec nad Beogradom, Original falsifikata, Kraj rata, kao i Artificial Paradise / Umetni raj, koji je posljednji film iz Jugoslavije prikazan na festivalu u Cannesu.

Publika također pamti njihovu muziku za popularne televizijske serije Poletarac, Fore i fazoni, Varošarije, Priče iz Nepričave.

Peđa Vranešević je sa Žilnikom bio koautor Gastarbajter opere u novosadskom Srpskom narodnom pozorištu (SNP), koja je s velikim uspjehom izvođena više sezona.

Samostalno i s bratom, Peđa Vranešević je pisao muziku za pozorište, sarađujući, između ostalih reditelja, i s Dejanom Mijačem, Dimitrijem Ðurkovićem, Vidom Ognjenović, Paolom Magellijem i Duškom Jovanovićem, u predstavama poput Smrt trgovačkog putnika, Oluja, Prenoćište, Obešenjak i druge.

Nagrađivani umjetnik

Predstave s muzikom Vraneševića izvođene su u pozorištima u Beogradu i svim većim teatrima sa prostora Jugoslavije.

Veliku pažnju publike i medija braća Vranešević izazvala su 1984. godine u Londonu, nastupajući pet večeri zaredom u prestižnom Institutu savremene umjetnosti (ICA) s muzičko-tekstualno-vizuelnim performansom Uzjahati konja svetog Marka.

Za umjetnički rad i doprinos Vraneševići su nagrađeni “Bronzanim Zmajem” u Krakovu, dok su i Peđa i Mladen zasebno dobili zlatne medalje i nagrade za životno delo na Festivalu dokumentarnog i kratkog igranog filma u Beogradu.

Peđa Vranešević je 1972. godine diplomirao na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu, da bi do 1981. godine radio u novosadskom “Urbisu”, gdje mu je jedan od najznačajnijih stručnih poduhvata bilo urbanističko i prostorno rješenje Novog naselja.

Zatim prelazi u slobodne umjetnike, a 1990. godine zaposlio se kao muzički urednik u Radio-televiziji Novi Sad.

Bio je još donedavno muzički aktivan, praveći novu muziku iz ličnog zadovoljstva i objavljivao je na YouTubeu.

Kao što je rekao u jednom intervjuu: “Zastupam tezu da je čovekov život po sebi tragedija – glavni junak uvek umire na kraju.”