Schmidt pozvao Tužilaštvo BiH i policiju da reagiraju u slučaju proslave dana RS-a
Proslava 9. januara kao entitetskog praznika RS-a predstavlja nepoštivanje odluka Ustavnog suda BiH i odluka visokog predstavnika, što je krivično djelo, rekao je visoki predstavnik.
Visoki predstavnik međunarodne zajednice u Bosni i Hercegovini Chrtistian Schmidt ponovio je da je proslava 9. januara, koji su u Republici Srpskoj proslavlja kao dan tog bh. entiteta, “jasan i direktan propust u provedbi konačnih i obavezujućih odluka Ustavnog suda Bosne i Hercegovine, kao i odluka visokog predstavnika od 1. jula 2023. godine“, pozivajući državno Tužilaštvo da reagira, posebno u slučajevima organizatora proslave.
Upozorio je da nepoštivanje odluka Ustavnog suda Bosne i Hercegovinepredstavlja krivično djelo prema Krivičnom zakonu Bosne i Hercegovine.
Reakcija visokog predstavnika uslijedila je nakon što je prethodno predsjednik RS-a Milorad Dodik rekao da će i iduće godine 9. januar biti obilježen “veličanstveno i dostojanstveno”.
Високи представник Шмит је поновио да је прослава 9. јануара као Дана РС јасан и директан пропуст у провођењу коначних и обавезујућих одлука Уставног суда БиХ, као и одлука високог представника од 1. јула 2023. Прочитајте цијело саопштење: https://t.co/YClha0YWUm
— OHR BiH (@OHR_BiH) December 20, 2023
Reakcija Tužilaštva BiH
Schmidt je, prema saopćenju njegovog ureda na društvenoj mreži X, naveo da je na organima za provođenje zakona, Tužilaštvu Bosne i Hercegovine i policiji, da poduzmu odgovarajuće zakonom propisane naredne korake, posebno u slučajevima koji se odnose na javne zvaničnike i državne službenike i njihovo učešće u pripremi ili organizaciji proslave 9. januara.
“Vladavina prava je nezaobilazan preduvjet za stabilnu i prosperitetnu budućnost svih građana Bosne i Hercegovine, zajedno s komunikacijom, dijalogom i kompromisom. Ovo bi trebao biti vodeći principi u odlučivanju o obilježavanju dana RS-a, jer će samo tada ovo biti praznik koji će svi građani moći prihvatiti i slaviti i koji može ojačati veze među građanima RS-a, a ne ih dalje dijeliti”, rekao je visoki predstavnik.
Vlasti RS-a proslavljaju 9. januar kao dan tog entiteta unatoč presudama Ustavnog suda Bosne i Hercegovine, koji je obilježavanje tog datuma proglasio neustavnim, jer se time diskriminira Hrvate i Bošnjake koji žive u tom bh. entitetu.
Početak masovnih stradanja
Devetog januar 1992. godine dio zastupnika u skupštini tadašnje Socijalističke republike Bosne i Hercegovine jednostrano je proglasio “republiku srpskog naroda u Bosni i Hercegovini”, pokušavajući dio teritorija te zemlje održati povezan sa Srbijom, odnosno spriječiti osamostaljenje Bosne i Hercegovine.
Ovaj datum označio je početak rata u Bosni i Hercegovini i masovnih progona Hrvata i Bošnjaka sa teritorija koji je sada entitet RS.
Više od 8.000 bošnjačkih muškaraca i dječaka ubile su snage bosanskih Srba u julu 1995. godine u “zaštićenoj zoni” Ujedinjenih naroda na istoku Bosne, a taj ratni zločin je pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju u Hagu presuđen kao genocid, prvi na tlu Evrope nakon Drugog svjetskog rata.
Među ključnim presudama za genocid u Srebrenici je ona kojom su osuđeni komadant Vojske RS-a, general Ratko Mladić, te prvi predsjednik RS-a, Radovan Karadžić.