Ruski mirovnjaci se povlače iz azerbejdžanskog Nagorno-Karabaha

Ruske mirovne snage počele su se povlačiti iz azerbejdžanske regije Nagorno-Karabah, okončavši višegodišnju vojnu prisutnost Moskve u tom području, rekli su zvaničnici.

“To je zaista tako”, rekao je glasnogovornik Kremlja Dmitri Peskov informativnoj agenciji Interfax u srijedu u odgovoru na medijske upite ne navodeći vremenski okvir za povlačenje.

Gotovo 2.000 ruskih vojnika u okviru mirovnih snaga raspoređeno je u novembru 2020. godine u otcijepljenu regiju Južnog Kavkaza Nagorno-Karabah prema dogovoru postignutom uz posredovanje Moskve, koji je zaustavio šest sedmica duge borbe između azerbejdžanskih i etničkih armenskih snaga.

Uprkos raspoređivanju tih snaga, Azerbejdžan je silom povratio Nagorno-Karabah u septembru prošle godine u potezu koji je doveo do egzodusa 120.000 etničkih Armenaca koji su ondje živjeli i do hapšenja etničkih Armenaca koji su bili čelnici tog otcijepljenog područja.

Političko vodstvo Armenije je u to vrijeme optužilo Moskvu da nije zaštitila armenske interese, što je Rusija odbacila. Mirotvorci su prvobitno trebali ostati do novembra 2025.

Azerbejdžanska informativna agencija APA izvijestila je kasno u utorak da su se ruske mirovne snage počele povlačiti i da su prije nekoliko dana prvo osoblje i oprema otišli iz samostana koji štuju Armenci u azerbejdžanskom okrugu Kalbajar.

Sporna regija

Hikmet Hajijev, savjetnik za vanjsku politiku azerbejdžanskog predsjednika Ilhama Alijeva, potvrdio je da postignut sporazum o povlačenju, a njegove izjave je prenijela državna informativna agencija Azertac.

“Odluku o prijevremenom povlačenju ruskih mirovnih snaga, privremeno stacioniranih na teritoriji Republike Azerbejdžan u skladu s trilateralnim sporazumom potpisanim 10. novembra 2020, donijeli su čelnici obje zemlje”, prenijela je agencija njegovu izjavu.

“Proces je već započeo tako što su ministarstva odbrane Azerbejdžana i Rusije provela odgovarajuće mjere za izvršenje te odluke.”

Povlačenje dolazi u trenutku kada se Rusija suočava s pritiskom u široj regiji, gdje susjedna Armenija zahtijeva da ruski graničari napuste glavni aerodrom te zemlje i s demonstrantima u Gruziji koji se suprostavljaju, kako kažu, vladi naklonjenoj Rusiji.

Armenski premijer Nikol Pašinjan javno je doveo u pitanje tradicionalno savezništvo svoje zemlje s Rusijom, koja ima niz vojnih objekata unutar Armenije, te je počeo uspostavljati bliže veze sa Zapadom.

Armenija je od ruskih graničara zatražila da od 1. augusta napuste svoje položaje na aerodromu u glavnom gradu Jerevanu.

Bivše sovjetske republike Armenija i Azerbejdžan dugo su se borile za kontrolu nad planinskim područjem Nagorno-Karabah, u kojem većinom živi kršćansko armensko stanovništvo, ali čijih 4.500 kvadratnih kilometara teritorije leži unutar pretežno muslimanskog Azerbejdžana. Međunarodno je priznat kao dio Azerbejdžana.