Jevrejska naselja prioritet nove Netanyahuove vlade

Buduća čvrstorukaška vlada Izraela predvođena Benjaminom Netanyahuom postavila je širenje jevrejskih naselja u vrh liste prioriteta dan prije nego što će položiti zakletvu.

Netanyahuova konzervativna partija Likud objavila je odrednice nove vlade, a prva je “širenje i razvoj naseljavanja u svim dijelovima zemlje Izrael – Galileji, Negevu, Golanskoj visoravni i Judeji i Samariji (biblijsko ime Zapadne obale)”, prenosi Beta.

Veći dio međunarodne zajednice smatra jevrejska naselja na okupiranoj Zapadnoj obali ilegalnim i preprekom za mir sa Palestincima.

Netanyahuovu novu vladu, najviše desno orijentiranu u historiji Izraela, čine partije ultraortodoksnih Jevreja i ultranacionalista i njegova partija Likud. Vlada će u četvrtak položiti zakletvu.

Netanyahu se vraća na vlast nakon što je prošle godine smijenjen, a prethodno je bio premijer 12 godina.

Ponovo će biti na čelu vlade iako mu se sudi za navodno primanje mita, zloupotrebu položaja i prevaru, što on poriče.

Reforma politike

Netanyahuovi partneri teže reformi politike koja će udaljiti veliki dio izraelske javnosti, povećati napetost sa Palestincima i dovesti tu zemlju do neslaganja sa SAD-om i američkim Jevrejima.

Nekoliko glavnih Netanyahuovih saveznika, uključujući članove stranke Vjerski cionizam su jevrejski naseljenici ultranacionalisti sa Zapadne obale.

Izrael je osvojio Zapadnu obalu u ratu 1967. godine zajedno s Pojasom Gaze i istočnim Jerusalemom.

Palestinci teže da Zapadna obala bude glavni dio njihove buduće nezavisne države.

Tamo je Izrael izgradio desetine jevrejskih naselja u kojima sada živi gotovo 500.000 jevrejskih naseljenika uz 2,5 miliona Palestinaca.

Sjedinjene Američke Države su unaprijed upozorile buduću izraelsku vladu da ne preduzima korake koji potkopavaju nade u osnivanje nezavisne Palestine.

Administracija predsjednika SAD-a Joea Bidena je rekla da se oštro protivi širenju jevrejskih naselja.

U koalicionom sporazumu Likuda i Vjerskog cionizma Netanyahu je obećao da će legalizirati naselja koje čak i izraelska vlada smatra nelegalnim. Također obećava da anektira Zapadnu obalu u vreme koje izabere i u skladu sa nacionalnim i međunarodnim interesima države Izrael.

Turbulentan početak

Vođa Vjerskog cionizma Bezalel Smotrich biće zadužen za nadgledanje politike naselja na Zapadnoj obali.

U članku objavljenom u Wall Street Journalu Smotrich je najavio da neće biti izmjene političkog i legalnog statusa Zapadne obale, što se smatra nagovještajem da aneksije neće biti odmah.

Smotrich će biti i ministar finansija, pa se očekuje da će vršiti pritisak na širenje izgradnje i finansiranje za naselja, a sprečavati palestinski razvoj na toj teritoriji.

Sa takvim potezima se neće složiti veći dio svijeta i oni će izazvati nove kritike i poređenje izraelske politike sa aparthejdom u Južnoj Africi.

Koalicioni sporazumi također podržavaju diskriminaciju protiv LGBTQ zajednice na vjerskim osnovama i predviđaju velike stipendije za ultraortodoksne muškarce koji više vole da uče nego da rade.

Te odrednice otvaraju put turbulentnom početku za novu Netanyahuovu vladu, konstatira AP.

Sporazum uključuje i širenje i povećanje vladinih fondova za jevrejska naselja u gradu Hebronu u kome, među hiljadama Palestinaca, živi i budući ministar nacionalne sigurnost Itamar Ben-Gvir.

Predsjednik Izraela Isaac Herzog, čija je uloga u političkom životu zemlje ceremonijalna, izrazio je duboku zabrinutost zbog stavova nove vlade o LGBTQ pravima, rasizmu i arapskoj manjini u razgovoru sa Ben-Gvirom.

Kako je saopštio kabinet predsjednika, Herzog je pozvao da se “stišaju olujni vjetrovi” i obrati pažnja na kritike upućene budućoj vladi.