Eskalacija trgovinskih sporova između EU-a i Kine u WTO-u

Evropska komisija je zatražila formiranje sudskih vijeća u Svjetskoj trgovinskoj organizaciji (WTO) kao sljedeći korak u dva spora s Kinom, pošto ih nije uspjela riješiti bilateralno.

Dva spora, pokrenuta pred WTO-om početkom godine, tiču se navodnih kineskih ograničenja prava kompanijama iz Evropske nije da koriste strane sudove za zaštitu svojih visokotehnoloških patenata i kineske trgovine s Litvanijom, članicom EU-a, prenosi Tanjug, pozivajući se na Reuters.

Evropska komisija, koja je nadležna za trgovinsku politiku 27-članog bloka, navela je da su kineske mjere u oba slučaja vrlo štetne za evropska preduzeća te da one protiv Litvanije narušavaju trgovinu i lance snabdijevanja unutar EU-a.

Komisija je zvanično zatražila konsultacije s Kinom u WTO-u, kao prvi korak u sporovima koje je pokrenula u WTO-u.

Konkurent i sistemski rival prije nego partner

Takve konsultacije rijetko dovode do rješavanja sporova.

Iz EK-a su dodali da će sudski paneli u WTO-u vjerovatno biti formirani početkom 2023. godine te da bi postupci vijeća mogli potrati do godinu i po.

Kinesko Ministarstvo trgovine je saopćilo da će zahtjeve EU-a rješavati u skladu s procedurom WTO-a za rješavanje sporova.

Zahtjevi EK-a upućeni WTO-u dolaze u vrijeme kada EU preispituje svoj stav prema Kini, koju sve više vidi kao konkurenta i sistemskog rivala nego kao partnera.

Ruska invazija na Ukrajinu također je navela lidere Unije da izraze zabrinutost zbog ekonomskog oslanjanja na Kinu, jer je zauzela neutralniji stav po pitanju tog sukoba.

Sjedinjene Američke Države i EU održale su u ponedjeljak treći sastanak Vijeća za trgovinu i tehnologiju (TTC) na ministarskom nivou, koji je osmišljen da pojača regulatornu saradnju i demonstrira jedinstven front protiv Kine.

Kina zabranila uvoz niza proizvoda

Jedan zvaničnik EU-a rekao je da vreme podnošenja zahtjeva nije povezano sa TTC-om, već da je odraz potrebne aktivnosti da se pojačaju oba slučaja.

U slučaju Litvanije mnoge akcije Kine nisu objavljene u formi mjera, koje su obično u fokusu sudskih sporova pred WTO-om.

Jedan od sporova odnosi se na smanjenje diplomatskih odnosa Kine s Litvanijom od decembra 2021. godine i pritisak na multinacionalne kompanije da prekinu veze s tom baltičkom državom, nakon što je dozvolila Tajpeju da otvori de facto ambasadu u Vilnusu.

Komisija je navela da je Kina također zabranila uvoz alkohola, govedine, mliječnih proizvoda, trupaca i treseta iz Litvanije, pozivajući se na propise o sigurnosti biljaka i hrane, bez konkretnih dokaza koji bi opravdali zabrane.