Zašto je juli najtopliji mjesec u godini

Dok je ljeto tek počelo na sjevernoj hemisferi, toplinski valovi već su zahvatili mnoge dijelove svijeta, uključujući Sjedinjene Američke Države, Meksiko, Evropu, Bliski istok i južnu Aziju.

Ekstremne vrućine dovele su do više od hiljadu slučajeva smrti, hitnih zdravstvenih upozorenja i zatvaranja škola.

Juli je oduvijek najtopliji mjesec u godini, a u dijelovima sjeverne hemisfere temperature redovno prelaze 40 stepeni.

Prema UN-ovoj Svjetskoj meteorološkoj organizaciji (WMO), juli 2023. bio je najtopliji mjesec ikada zabilježen, vjerovatno najtopliji u posljednjih najmanje 120.000 godina, a ova je godina već na putu da bude jedna od najtoplijih dosad.

Ljetni solsticij

Zemlja je nagnuta za 23,5 stepeni oko svoje ose dok kruži oko Sunca. To rezultira različitim količinama sunčeve svjetlosti u različito doba godine, što stvara promjenu godišnjih doba.

Astronomsko ljeto počinje na ljetni solsticij koji je na sjevernoj hemisferi oko 20. ili 21. juna, a na južnoj hemisferi oko 21. ili 22. decembra.

To je dan kada Sunce dostigne svoju najvišu tačku na nebu u podne, što dovodi do najdužeg dana i najkraće noći u godini.

Dio Zemlje koji prima najviše direktne sunčeve svjetlosti nalazi se na 23,5 stepeni iznad ekvatora, što je poznato kao Tropik raka.

Ta linija prolazi kroz Meksiko, Bahame, Egipat, Saudijsku Arabiju i Indiju, među ostalim zemljama, pridonoseći vrlo vrućim ljetima.

Ljeto na sjevernoj hemisferi

Dok polovica Zemljine kopnene površine ima ljeto od juna do septembra, otprilike 90 posto svjetske populacije živi na sjevernoj hemisferi, gdje se ti mjeseci podudaraju s više direktne sunčeve svjetlosti i dužim dnevnim satima.

U najsjevernijim gradovima oko arktičkog kruga Sunce ne zalazi između kraja maja i kraja jula u fenomenu poznatom kao ponoćno sunce.

Nasuprot tome, tokom zimskih mjeseci te lokacije imaju polarnu noć, kad Sunce ostaje ispod horizonta između kraja novembra i kraja januara.

Zašto je popodne toplije od podneva?

Tokom ljetnih mjeseci više se sunčeve energije apsorbira u tlo, što zagrijava okolni zrak i dovodi do viših temperatura.

Vremenski odmak između zagrijavanja i puštanja poznat je kao sezonski odmak.

Zemljinoj površini, posebno njenim velikim vodenim tijelima poput okeana, koji čine 70 posto, treba vremena da apsorbira toplinu od Sunca i zatim je oslobodi.

To je objašnjenje zašto se najviša dnevna temperatura događa popodne, a ne u podne i zašto juli, a ne juni, obično ima najviše prosječne temperature.