Kandidatkinja za Evropski parlament Rima Hassan: Palestina je evropsko pitanje

Francusko-palestinska aktivistica i pravnica Rima Hassan, ljevičarska kandidatkinja na predstojećim izborima za Evropski parlament, predmet je političkog i medijskog nadzora u Francuskoj dok izraelski rat protiv Gaze i dalje bjesni.

Rođena bez državljanstva u aprilu 1992. u palestinskom izbjegličkom kampu u Siriji, Hassan je sa svojom porodicom stigla u Francusku kada je imala devet godina. Dobila je francusko državljanstvo s 18 godina i magistrirala međunarodno pravo, pišući svoju tezu o aparthejdu u Južnoj Africi i Izraelu.

Hassan je osnovala organizaciju Opservatorij izbjegličkih kampova 2019. godine i pokret Action Palestine France nakon 7. oktobra, kada je palestinska grupa Hamas povela upad u južni Izrael.

Nakon što je početkom oktobra u tom napadu ubijeno 1.139 ljudi i više od 200 zarobljeno, uslijedio je izraelski napad na Gazu, u kojem je do sada ubijeno više od 36.400 Palestinaca.

Sada kao kandidatkinja ljevičarske La France insoumise (LFI) ili stranke France Unbowed na predstojećim izborima za Evropski parlament Hassan se suočila s kritikama zbog stajališta svoje stranke o sukobu u Gazi.

Rima Hassan je u intervjuu za Al Jazeeru govorila o odgovoru Francuske i šire evropske zajednice na rat u Gazi, njezinom ličnom iskustvu kao palestinske političarke u Francuskoj i predstojećim izborima za Evropski parlament.

Al Jazeera: Nedavno ste sugerirali da je “Izrael gori od Rusije” u smislu poštivanja međunarodnog prava i istakli da, dok je Evropa brzo stala na stranu Ukrajine i osudila Rusiju, isto se ne može reći za rat na Bliskom Istoku. Kako gledate na sveobuhvatni evropski stav o izraelsko-palestinskom sukobu?

Rima Hassan: Odgovor Francuske i Evropske unije na palestinsko pitanje bio je neadekvatan, ne podržavajući proklamirane vrijednosti EU-a – mir, slobodu, demokratiju, vladavinu prava i ljudska prava. EU nema jedinstvenu politiku o ovom pitanju, što odražava duboke podjele unutar evropskih institucija, među državama te između vlada i njihovih građana.

Za razliku od toga, EU je pokazao jednoglasnu podršku Ukrajini nakon ruske invazije 24. februara 2022, pružajući pomoć i vojnu podršku te provodeći sankcije protiv Rusije.

Uprkos tome što je Izrael prekršio više međunarodnih rezolucija od bilo koje druge države i počinio djela dokumentirana kao aparthejd, i dalje ostaje nekažnjen. Izraelska okupacija i kolonizacija palestinskih teritorija traje više od 50 godina, a Gaza je pod ilegalnom blokadom od 2006. Ipak, ostaje stalna borba, posebno u zapadnim zemljama, da se Izraelu nametnu sankcije.

Al Jazeera: Šta mislite o nedavnim evropskim potezima da priznaju palestinsku državnost i koje biste dalje korake voljeli vidjeti da učine Francuska i Evropa?

Hassan: Pobjeda u narativnoj bitki ključna je u Evropi za politički i diplomatski napredak u palestinskom pitanju. Evropljane treba uvjeriti da je to evropsko pitanje iz nekoliko razloga. Sporazum Sykes-Picot obavezao je Britaniju i Francusku na kolonijalne mandate, podijelivši regiju. Podjelu Palestine, koja je dovela do stvaranja Izraela, treba posmatrati kao plan aneksije jer Palestinci nisu bili konsultirani, a usvojila ga je uglavnom zapadna, kolonijalna međunarodna zajednica, isključujući Globalni jug. I zato što je Izrael osnovan zbog evropskog antisemitizma i Holokausta.

Međutim, osnivanje Izraela dovelo je do etničkog čišćenja, s 800.000 Palestinaca protjeranih i 532 uništena sela od 1948, što je proces koji se nastavlja i sada.

Evropa bi trebala priznati Palestinu kao državu koja će se suprotstaviti kolonizacijskim planovima Izraela, nametnuti ekonomske sankcije suspendiranjem Sporazuma o pridruživanju između EU-a i Izraela, provesti embargo na izvoz oružja zbog kršenja ljudskih prava i provesti diplomatske i političke sankcije Izraelu slične onima protiv aparthejda u Južnoj Africi dok god se međunarodno pravo ne poštuje.

Ove mjere mogu provoditi pojedinačne države i služe kao smjernice za zajedničku vanjsku politiku EU-a. Predstojeći evropski izbori su u tom smislu historijski.

Al Jazeera: Kako ocjenjujete dosadašnji odgovor Francuske na rat u Gazi?

Hassan: Odgovori Evrope i Francuske bili su ishitreni, razdorni i saučesnički u izraelskim zločinima, protežući se izvan trenutnog sukoba u Gazi. UN je dokumentirao više od 120 kompanija uglavnom zapadnih, uključenih u naselja. Nijedna evropska država nije sankcionirala Izrael zbog njegove dokumentirane kolonizacije i okupacije palestinskih teritorija. Na Izrael se gleda kao na zapadnu predstražu na istoku, s historijskim i komemorativnim vezama s EU-om.

Osnovao ga je Zapad kao odgovor na evropski antisemitizam, etabliranje Izraela u historijskoj Palestini dovelo je do raseljavanja Palestinaca, procesa koji su prihvatili zapadnjaci upoznati s kolonijalizmom. Mnoge zapadne zemlje, uključujući Francusku, nisu se u potpunosti suočile sa svojom kolonijalnom prošlošću, što pokazuje nevoljkost Francuske da se pozabavi svojom historijom u Alžiru.