‘Sesame Street’ muzika kao metoda mučenja

Potaknut otkrićem 2003. godine da je muzika koju je komponirao za dječiji TV program “Sesame Street” korištena za mučenje zatvorenika u američkim vojnim zatvorima Guantanamo Bay i Abu Ghraib, nagrađivani kompozitor Christopher Cerf odlučio je saznati kako se to moglo desiti.

Cerf je 40 godina komponirao muziku za poznati dječiji američki televizijski program. Napisao je više od 200 pjesama koje su pomagale djeci da nauče pisati i čitati.

Godine 2003. otkriveno je da je su američke obavještajne službe mučile zatvorenike u zatvorima Guantanamo na Kubi i Abu Ghraib u Iraku, koristeći muziku iz programa “Sesame Street”.

Kako je objasnio istraživač za ljudska prava Thomas Keenan:

„Zatvorenici su bili primorani da stave slušalice. Bili su privezani za stolice sa slušalicama na ušima. Ostavljeni su da slušaju glasnu muziku, nekad satima, nekad danima.“

Moćno oružje

„Muzika je bila veoma glasna“, sjeća se Moazzam Begg, koji je bio zatvoren u Guantanamu i u američkoj zračnoj bazi Bagram u Afganistanu. „To je vjerovatno bila jedna od najgorih vrsta mučenja.“

U uputstvu CIA-e o „metodama koje ne ostavljaju vidljive tragove na zatvorenicima“, stoji da je dozvoljeno puštati muziku jačine zvuka saobraćaja na autoputu po 18 sati dnevno.

Dok su mu ruke bile vezane za noge, Begg je izdržavao sate mučenja muzikom iz Sesame Streeta, programa uz koji je odrastao u Londonu, dok su ti zvuci za neke od zatvorenika bili prvo susretanje sa američkom muzikom.

Cerf je bio zapanjen kad je saznao za šta je korištena njegova muzika.

„U Guantanamu su koristili muziku da slome zatvorenike. Ideja da je moja muzika odigrala ulogu u tome na neki je način nečuvena. To mi je fascinantno i zbog užasne ideje da se muzika zloupotrebljava kako bi koristila zlim ciljevima, ali sam, također, bio zainteresiran da saznam šta je to u muzici zbog čega bi uspjela kao takvo sredstvo“, kazao je kompozitor.

„Nije se radilo samo o tome da su moje kompozicije korištene u ove svrhe, nego o tome da su uopće mučili ljude. U prošlosti smo se borili protiv zemalja koje su to radile.“

Istražujući vezu između muzike i nasilja, Cerf je saznao da vojska stotinama godina koristi muziku kao moćno oružje.

Interno uputstvo američke obavještajne službe CIA za mučenje zatvorenika nedavno je djelimično objavljeno nakon duge sudske borbe organizacija za zaštitu ljudskih prava.

U uputstvu o „metodama koje ne ostavljaju vidljive tragove na zatvorenicima“, stoji da je dozvoljeno puštati muziku jačine zvuka saobraćaja na autoputu po 18 sati dnevno. Također, dozvoljeno je puštati muziku jačine zvuka motora kamiona tokom četiri sata.

Izoliranje zatvorenika

Bivši američki vojnik Chris Arendt, koji je sada nezaposleni beskućnik, kazao je Cerfu kako se pobunio zbog metoda mučenja, kojem je svjedočio u Guantanamu, gdje je bio zaposlen kao čuvar.

„Moje smjene trajale su po 12 sati. Nekada bih odveo zatvorenika u sobu za ispitivanje i ostavio ga tu cijelih 12 sati dok je u sobi svirala glasna muzika. Nekada bi tu istovremeno bile puštene dvije pjesme, različitih ritmova, vrlo glasno“, sjeća se Arendt.

„Ne znam koliko je muzika bila efikasna, jer samovanje u kavezu već je slomilo mnogo njih.“

Muzika može izazvati neugodnost, anksioznost, čak i strah, što je čini moćnim psihološkim oružjem, zaključili su naučnici.

Mike Ritz, bivši američki vojnik, koji je saslušavao zatvorenike, kaže da je cilj svake metode mučenja da izolira zatvorenika.

Nekada, zbog glasnih zvukova, zatvorenik ne može ni misliti. Nakon mučenja muzikom, smatra vojska, ispitivača zatvorenik doživljava kao spasioca, koji ga lišava muka kada ugasi muziku.

Prisjećajući se svog iskustva, Begg potvrđuje da je muzika nekada bila toliko glasna da zatvorenici nisu mogli čuti vlastite misli, te su tako samo vegetirali.

„Tako bi bili spremni da kažu bilo šta, čak i priznaju bilo šta, samo da bi jačina muzike bila smanjena“, kaže on.

Naučnici Univerziteta u Montrealu istraživali su kako muzika utiče na emocije i kakvu ulogu igra u mučenju.

Psihologinja Nathalie Gosellin pojašnjava da disonantni tonovi aktiviraju određene dijelove mozga asocirane sa percepcijom negativnih emocija.

Muzika može izazvati neugodnost, anksioznost, čak i strah, što je čini moćnim psihološkim oružjem, zaključili su naučnici.

Novi način ratovanja

Vahan Simidian izrađuje zvučnike za vojsku. Radio je na projektu nove „zvučne superbombe“, koja se smatra vojnom tajnom.

Neki od sistema ozvučenja, koje vojska trenutno koristi, proizvode muziku toliko glasnu da može navesti slušaoce na povraćanje, a neki mogu pasti i u nesvijest.

U septembru 2009. demonstranti protiv samita G20 u Pittsburghu podvrgnuti su zvukovima koji su dopirali iz sličnih sistema za ozvučenje.

„Za otprilike dvije godine promijenit ćemo način ratovanja“, kaže Simidian. „Promijenit ćemo način na koji se stvara agresija kako bi se neko obuzdao.“

On tvrdi da će nova zvučna superbomba eliminirati potrebu za ubijanjem.

Izvor: Al Jazeera