Politički islam i rat u Gazi: Regionalni utjecaji i buduće transformacije

Posmatranje situacije palestinskog otpora u Gazi iz perspektive „političkog islama“ je zanimljiv ugao analize, ali pod jednim uslovom, a to je da se bavimo konceptom „političkog islama“ – koji bi mogao biti izvor ozbiljnog nesporazuma – s najvećim oprezom, bilo da je riječ o arapskim forumima ili zapadnom svijetu.

U Francuskoj, gdje živim, kao i u dominantnim zapadnim i izraelskim medijima (koji su gotovo isti), „politički islam“ više nije valjan termin za definiranje određenog dijela palestinske ili arapske političke scene, već je ova fraza postala isključivo negativna i kriminalna, što ni u kom slučaju ne pomaže da se dobije predodžba o raznolikosti ili, čak, specifičnosti onoga što on označava.

To je etiketa koja se može pripisati svakom građaninu muslimanu koji ne prihvata negiranje svoje vjerske pripadnosti i koji zauzme stav koji naginje opoziciji. Danas je to diskriminatorska etiketa koja se pripisuje velikoj većini muslimana u Francuskoj, redovito intelektualcima i aktivistima za ljudska prava, poput pravnika Rafika Shakata i direktora raspuštene organizacije Kolektivna borba protiv islamofobije u Francuskoj (CCIF) Marwana Muhammada.

Optužbe za antisemitizam

Jedini muslimanski građani koje „medijski sudovi“ smatraju lojalnim Republici su oni koji su odustali od svoje doktrine ili oni koji su spremni da kritikuju 95 posto svoje braće u vjeri.

Pored toga, svaki stav koji ide u korist palestinskih prava dovodi do optužbe za „antisemitizam“, iako je Francuska desetljećima podijeljena oko antisemitizma zbog čuvenog slučaja Dreyfusa (jevrejskog oficira koji je krajem 19. stoljeća optužen za izdaju, iako je bio nevin). Ironija je u tome da oni koji su tada uputili najteže optužbe protiv onih koji su branili Dreyfusa danas tvrde da su branioci Jevreja.

Ono što je tragedija u Gazi otkrila o zanosu na Zapadu neobično je slično onome što je postalo uobičajeno u Izraelu otkako su saveznici premijera Benjamina Netanyahua među doseljenicima došli na vlast. Čini se da je fasada „politički prihvatljivog“ cionizma – koja je oduvijek prekrivala otrcanu kolonijalnu politiku pod velom „sekularizma i demokratije“ – ustupila mjesto retorici „nepopustljivog“ religijskog fundamentalizma, otvarajući tako vrata sukobu s drugima. Stoga, Izrael ne priznaje postojanje kopnenog sukoba sa Palestincima, već sebe smatra „narodom svjetla“ koji se bori protiv „naroda tame“.

Evropa i Sjedinjene Američke Države su, također, izgradile „politički prihvatljivu“ fasadu nakon Drugog svjetskog rata i kolonijalne ere i neko vrijeme su uspijevale sakriti svoju ratobornu i kolonijalističku retoriku pod velom univerzalizma, humanosti i poštovanja međunarodnog prava. Ali i ova fasada je počela da se ruši, praveći mjesto rasističkom i sektaškom diskursu koji se otvoreno odvija iz dana u dan, uz jednostranu podršku onome najgorem što Izrael čini.

Teškoća razmišljanja o političkom islamu

Što se tiče islamskih i arapskih političkih foruma na Bliskom istoku i Magrebu, teškoća razmišljanja o političkom islamu posebno je posljedica nepreciznosti ovog koncepta, jer je politički islam danas prisutan u raznim zapisima u svim arapskim političkim oblastima.

Ali ako govorimo samo o procjeni razvoja ravnoteže snaga između opozicije i autoritarnih režima, onda možemo reći da situacija režima nije ni na koji način ojačana. Biće teško odbraniti stav lidera koji učestvuju (kao Zapadnjaci i Izraelci) u „ratu protiv političkog islama“ i imaju veze sa Izraelom, jer je veoma duboko odricanje naroda od novog izraelskog talasa zločina.

Čak i ako je Hamasova strategija dovela do potkopavanja njegove popularnosti, za šta još nema dokaza, teško je zamisliti političku generaciju koja se oslanjala na odbacivanje onoga što čini njenu snagu. Ovdje ne mislimo na Hamasov angažman u krugu političkog islama, već na njegov borbeni duh u odupiranju okupaciji, a to je ono što je zajedničko svim spektrima palestinskih snaga. Jedan jordanski ministar je nedavno rekao: „Hamas je ideja, a ideja se ne može uništiti bombama.“

Možemo, s velikim oprezom i bez prejudiciranja unutrašnjih dešavanja u svim formacijama arapske političke scene, zaključiti da snage „političkog islama“ nisu nestale na regionalnoj i međunarodnoj sceni na Bliskom istoku i Magrebu i usko su povezane sa otporom palestinskog naroda i sistematskim neprijateljstvom i kritikama usmjerenim ka Zapadu i njegovim arapskim saveznicima.

Stavovi izraženi u ovom tekstu autorovi su i ne odražavaju nužno uredničku politiku Al Jazeere.