Ko je (pravi) Nijemac?
Piše: Jan Douwe Keulen
Duh proganja Njemačku i Evropu, a taj duh se zove PEGIDA. Sve donedavno mali broj ljudi je čuo za grupu PEGIDA, što je akronim za Patriotski Evropljani protiv islamizacije Zapada. Počeli su kao mali pokret u istočnom gradu Dresdenu protiv velikog broja imigranata, stranih radnika, tražitelja azila i, prije svega, protiv “islamizacije Njemačke”.
Prisvajajući slogan “Mi smo narod” koji se koristio za vrijeme antikomunističkih protesta 1989. godine, koji su u konačnici doveli do pada Demokratske Republike Njemačke, privlačnost PEGIDA-e raste iz sedmice u sedmicu. Stotine demonstranata, koji su prvih nekoliko sedmica učestvovali u večernjim “šetnjama” Drezdenom, porastao je na desetine hiljada. Osim u Drezdenu, sada postoje slična sedmična okupljanja i u drugim velikim njemačkim gradovima.
Merkel: ‘Ne slijedite ljudi koje organiziraju ove proteste, jer su njihova srca hladna i često puna predrasuda, pa čak i mržnje.’
Mnogi šokantnom smatraju činjenicu da znatan broj Nijemaca, posebno na istoku zemlje, hrli na proteste koje organizira ksenofobični, rasistički i islamofobični pokret, uzimajući u obzir njihovu historiju antisemitizma i fašizma. Val antiislamističkih pokreta doveo je do polarizacije javnog mišljenja, mnogih antidemokratskih i žestokih javnih debata, u kojima su učestvovali političari, crkveni poglavari i akademici. Kancelarka Angela Merkel snažno je osudila grupu PEGIDA i pozvala Nijemce da ne učestvuju u njihovim protestima.
“Ne slijedite ljudi koje organiziraju ove proteste, jer su njihova srca hladna i često puna predrasuda, pa čak i mržnje”, rekla je Merkel u svom novogodišnjem govoru.
‘Novi građanski pokret’
Ne slažu se svi. Ministar razvoja Gerd Muller iz bavarske Kršćansko-socijalne unije upozorio je da se simpatizeri PEGIDA-e ne isključuju. “Većina tih demonstranata nisu rasisti. Mnogi od njih su Nijemci s niskim primanjima, koji se osjećaju zanemarano, dok se izbjeglicama nudi pomoć. Ovi ljudi vide izbjeglice, ali i druge migrante, kao konkurenciju. Uprkos procvatu naše ekonomije, u Njemačkoj postoje milioni siromašnih porodica. Siromašni osjećaju da su marginalizirani i da niko ne zastupa njihove interese.”
CSU, sestrinska stranka Merkeline Kršćansko-demokratske unije i dugogodišnji politički saveznik, optužen je da pokazuje previše razumijevanja za PEGIDA-u. Zapravo, stav CSU-a o imigraciji, integraciji i strožijim zakonima za tražitelje azila veoma je sličan stavu grupe PEGIDA.
Može biti da se CSU distancira od Merkel, jer je zabrinut zbog desničarskih konkurenata, kao što je stranka Alternativa za Njemačku. AfD je možda uspio pridobiti mnoge simpatizere PEGIDA-e. Bernd Lucke, predsjednik AfD-a, učinio je sve da podrži dijalog s ovim “novim građanskim pokretom” te je pažljivo saslušao njihove argumente.
Muller: ‘Uprkos procvatu naše ekonomije, u Njemačkoj postoje milioni siromašnih porodica.’
Lucke je istovremeno pokušao da ne otuđi “ugledne” desničarske birače i da se distancira od ksenofobičnog diskursa. Drugi lideri AfD-a bili su manje dvosmisleni te su jasno dali do znanja da podržavaju grupu PEGIDA, tako što su učestvovali u protestima i pozivali organizatore PEGIDA-e u pokrajinski parlament Saksonije.
Neki njemački posmatrači ne sumnjaju u postojanost veze između AfD-a i PEGIDA-e. Analitičar Volker Wagener vidi AfD kao “parlamentarni glas ulice”. On napominje da AfD uspijeva dobiti poene s ksenofobičnim diskursom, posebno u Istočnoj Njemačkoj.
Ako AfD uspije prevesti ciljeve PEGIDA-e politički i na izborima, on može preuzeti ulogu sličnu onoj koju ima Nacionalna fronta u Francuskoj, stranka Marine Le Pen, a posebno holandska Stranka za slobodu Geerta Wildersa. Zapravo, postoji velika sličnost između antiislamističkog stava Geerta Wildersa i PEGIDA-e.
Redefiniranje koncepta
Kao i Wildersova Stranka za slobodu, PEGIDA ne samo da osuđuje džihadiste i islamske teroriste, nego i sam islam. Izbjeglice, tražitelji azila, migranti i islam grupirani su u neodređenu, zastrašujuću, prijeteću skupinu. I Stranka za slobodu i PEGIDA tvrde da štite “očuvanje židovsko-kršćanskog naslijeđa”. Oni tvrde da nisu radikalni, ali PEGIDA i Wildersova stranka privlače desničarske radikale i ekstremiste. Neonacistički i nasilni protesti “Huligani protiv selefija” otvoreno podržavaju PEGIDA-u.
Oni predstavljaju razmišljanja značajnog broja stanovnika u Njemačkoj i Holandiji. Ako bi se parlamentarni izbori sada održali u Holandiji, Wildersova Stranka za slobodu postala bi prva ili druga politička snaga u toj zemlji (ovisno o tome kojoj anketi vjerujete). U Njemačkoj skoro 30 posto stanovništva smatra zabrinutost PEGID-e legitimnom.
Izbjeglice, tražitelji azila, migranti i islam grupirani su u neodređenu, zastrašujuću, prijeteću skupinu.
Neki njemački stručnjaci kažu da debate pokazuju da postoji potreba za redefiniranjem koncepta “ko je Nijemac” i priznanjem Njemačke kao zemlje imigranata. Prema istraživanju koje je nedavno provedeno, većina Nijemaca smatra “Nijemcem” onoga ko dobro priča njemački jezik i ko ima njemački pasoš. Nekih 38 posto ispitanika je reklo da pokrivene žene ne mogu biti Njemice.
Definiranje novog koncepta “njemstva” i promoviranje kulture tolerancije i otvorenosti nije lagan zadatak, koji ne bi trebalo prepustiti političarima.
Stavovi izraženi u ovom tekstu su autorovi i ne odražavaju nužno uredničku politiku Al Jazeere.
Izvor: Al Jazeera