The Economist: Evropa obećava braniti Ukrajinu, ali moli za Trumpovu podršku

Očekuje se da će Francuska i Velika Britanija nastaviti s naporima za poboljšanje odnosa između Ukrajine i Sjedinjenih Američkih Država (SAD), posebno nakon što je američki predsjednik Donald Trump „uvrijedio“ ukrajinskog predsjednika Volodimira Zelenskog na prošlosedmičnom sastanku.

U izvještaju se naglašava da će Evropa imati velike poteškoće u pružanju podrške Ukrajini ako SAD prekine finansijsku i vojnu pomoć. Takve zabrinutosti dodatno podstiče i Trumpov stav o rusko-ukrajinskom ratu, jer je pokazao pristranost prema ruskoj strani i neprijateljstvo prema Zelenskom.

Izvještaj također spominje hitni evropski samit održan u Londonu 2. marta, kojem je prisustvovalo 15 evropskih zemalja članica NATO-a i Kanada, gdje su prisutne zemlje potvrdile evropsku predanost podršci Ukrajini.

Cilj ovog sastanka, kojim je predsjedavao britanski premijer Keir Starmer, bio je jačanje evropskih sigurnosnih napora uz nastojanje da se sačuvaju odnosi sa SAD-om.

Evropski prijedlog

Izvještaj prenosi detalje evropskog prijedloga koji je proizašao iz samita, a temelji se na četiri stuba: nastavak vojne pomoći Ukrajini, povećanje ekonomskog pritiska na Rusiju, osiguranje sudjelovanja Ukrajine u svim fazama mirovnih pregovora i garantiranje dugoročne sigurnosti Ukrajine kroz evropske vojne obaveze.

Međutim, prema izvještaju, ovi napori vjerojatno neće dati nikakve rezultate, jer svaki plan koji ne uključuje SAD neće biti održiv, a Trump je toga svjestan.

Izvještaj se također osvrće na sastanke francuskog predsjednika Emmanuela Macrona i britanskog premijera s Trumpom, kada su pokušavali dobiti američke odbrambene garancije, ali bez uspjeha.

Trump i Zelenski

Prema izvještaju, napet odnos između Trumpa i Zelenskog izaziva zabrinutost u Evropi i povećava mogućnost potpunog prekida američke vojne pomoći Ukrajini. Ako se to dogodi, Evropa će se morati fokusirati na pretvaranje Ukrajine u ogromnu vojnu silu ili „čeličnog dikobraza“, prema riječima predsjednice Evropske komisije Ursule von der Leyen.

Prema izvještaju, vjerovatnost da Trump uskrati pomoć Ukrajini zasniva se na nekoliko faktora, uključujući tvrdoglavost Zelenskog u vezi sa sporazumom o mineralima koji SAD želi postići, njegov „nedostatak poštovanja“ prema Trumpu, prema riječima američkog potpredsjednika J. D. Vancea, kao i Trumpovo uvjerenje da bi Evropa trebala biti odgovorna za vlastitu odbranu.

Izvještaj smatra da Trumpovo „neprijateljstvo“ prema Zelenskom proizilazi iz stare osvete koju američki predsjednik gaji prema svom ukrajinskom kolegi, koji je, zauzvrat odbio dati „kompromitirajuće“ informacije o porodici bivšeg predsjednika Joea Bidena 2019. godine, a taj je zahtjev je kasnije iskorišten protiv Trumpa u prvoj fazi njegovog procesa opoziva.

Pomoć Evrope

U svjetlu ovih napetosti, izvještaj potvrđuje da bi Evropa zapravo mogla povećati svoju finansijsku podršku Ukrajini, pri čemu bi nordijske i većina istočnoevropskih zemalja dale pomoć između 1 i 2,5 posto svog BDP-a. Njemačka i Britanija trošile su ispod 0,2 posto, otprilike isto kao i SAD. Francuska, Španija i Italija, s druge strane, trošile su još manje, što govori o potrebi povećanja evropskog učešća ako američka podrška opadne.

U izvještaju se raspravljalo o mjerama koje Evropa razmatra kako bi podržala Ukrajinu, uključujući dozvolu za povećanje zaduživanja za odbrambenu potrošnju, kroz izuzimanje vojne potrošnje iz finansijskih ograničenja EU-a, uspostavljanje zajedničkog evropskog fonda podržanog obveznicama EU-a za finansiranje vojne pomoći, te zapljenu zamrznute ruske imovine u Evropi u vrijednosti od oko 218 milijardi dolara za finansiranje vojnih napora i obnovu u Ukrajini.

U izvještaju se ističe da industrija oružja u Ukrajini bilježi sve veći rast, jer sada pokriva oko 40 posto svojih vojnih potreba u saradnji s evropskim kompanijama, ali da evropski odbrambeni sektor nije dovoljno jak da u potpunosti nadoknadi američku pomoć.

U izvještaju se spominje Južna Koreja kao potencijalni dobavljač oružja, ali se dodaje da ona već ima postojeće ugovore s vlastitom vojskom i Poljskom. Također se iznose zabrinutosti da bi, čak i ako Evropa želi kupiti oružje od SAD-a, Trump to mogao odbiti.

Uprkos izazovima, evropski čelnici nastavit će s nastojanjima da postignu saradnju sa SAD-om, dok jačaju svoje vojne kapacitete. Ipak, ostaje neizvjesno hoće li ti napori biti uspješni u očuvanju odbrane Ukrajine, stoji u izvještaju.