‘Kamp na plaži’: Izbjeglička zajednica u Gazi iznjedrila vođe, učenjake i mislioce

‘Kamp na plaži’ je palestinski kamp u Pojasu Gaze, osnovan 1949. godine nakon palestinske Nakbe na površini koja ne prelazi pola kvadratnog kilometra, u kojem živi 23 hiljade izbjeglica koje su raseljene iz gradova i sela palestinske obale.

Broj njegovih stanovnika se udvostručio i dao je lidere, učenjake i mislioce. Kao i druga područja Pojasa Gaze, bio je izložen bombardovanju, masakrima i napadima.

Ime

Kamp je nazvan Kamp na plaži jer se nalazi uz obalu Sredozemnog mora, a stanovnici Pojasa Gaze ga zovu “Logor na plaži”.

Lokacija i prostor

Kamp se nalazi u priobalnoj ravnici sjeverozapadno od grada Gaze, četiri kilometra od njega, i administrativno je povezan s njim. Proteže se do obale Sredozemnog mora i nalazi se na oko 25 metara nadmorske visine.

Logor se nakon osnivanja vremenom proširio i protegao do kvartova Gaze. Na sjeveru graniči sa Al-Atatrom u gradu Jabalia, na istoku graniči sa Al-Tuffahom, na jugu i jugoistoku omeđen je sa četvrti Al-Zaytoun, a na zapadu uz Sredozemno more, na površini od pet kilometara.

Područje kampa je oko pola kvadratnog kilometra i smatra se trećim najvećim i najgušće naseljenim izbjegličkim kampom u Pojasu Gaze.

Nadzire ga Agencija Ujedinjenih naroda za pomoć i rad za palestinske izbjeglice (UNRWA).

Populacija

Kada je logor osnovan, njegova populacija je dostizala broj od 23.000 izbjeglica deportovanih iz raznih palestinskih sela i gradova, od kojih su: Harbia, Berbera, Brier, Al-Jura, Deir Sneid, Dimra, Jiyeh, Julis, Al-Sawafir, Al-Majdal, Hamama, Ashdod, Al-Battani, Ibdis, Simsim, Hewej, Kartiyya, Al-Masmiyya, Jaffa, Lod, Ramla, Al-Khisas, Yibna i drugi, kako je navedeno u Enciklopediji sela.

Nakon otprilike deset godina, izraelske snage su iz kampa raselile oko 1.300 porodica u stambeni projekat Sheikh Radwan, a zatim deportovale oko 5.000 izbjeglica nakon što su im uništile njihove sobe. Međutim, populacija kampa je nastavila da raste 2017. godine, kada je dostigla broj oko 40.000 ljudi, da bi naredne godine narasla na oko 41.000 ljudi, prema statistici iz 2023. godine.

UNRWA je na svojoj web stranici navela da je broj izbjeglica koje žive u kampu i koje su u njemu registrovane dostigao oko 91.000 ljudi.

Historija

Kamp na plaži osnovan je 1949. za smještaj oko 23.000 izbjeglica koje su tamo raseljene iz palestinskih obalnih područja i nekih centralnih gradova i sela.

Kada su se izbjeglice tek tamo doselile, živjele su na otvorenom. Tada su podignuti šatori koji su se prekrili cijelo mjesto, a s vremenom su stanovnici počeli graditi sobe umjesto šatora sa limenim krovovima. Nakon toga su živjeli u kućama sa popločanim krovovima, a zatim u zidanim kućama.

Logor je imao istaknutu ulogu u otporu izraelskoj okupaciji od 1970-ih. Također je odigrao veliku ulogu u Prvoj intifadi, a odatle je protjeran prvi čovjek u Kamenoj intifadi, dr. Khalil Quqa.

Logor je također odigrao veliku ulogu u Intifadi Al-Aqsa 2000. godine, a iz njega je krenula prva pomorska operacija komandosa, koju je vodio ubijeni Hamdi Insio.

Nakon što su se izraelske snage povukle iz Gaze 2005. godine, pokrenule su nekoliko napada i ratova na Pojas Gaze, tokom kojih je Kamp na plaži bio podvrgnut bombardovanju, masakrima i ubistvima vođa, kao i ostatak Pojasa.

Najnoviji je trenutni rat koji su započele izraelske snage u Pojasu Gaze nakon napada Palestinaca na neka jevrejskih naselja oko Pojasa Gaze 7. oktobra 2023.

Logor je bio podvrgnut nasilnom bombardovanju, počinjeni su veliki masakri, a njegovi stanovnici prisilno su raseljeni kada je izraelska vojska sa svojim trupama prodrla u logor.

Institucije u kampu

U kampu se nalazi 25 škola, od kojih četiri rade u jednoj smjeni, a 22 škole rade u dvije smjene. Uključuje i 17 objekata UNRWA, centar za distribuciju hrane, jedan zdravstveni centar, kancelariju za pomoć i socijalne usluge, pored ureda za održavanje okoliša i zdravlje.

Problemi sa kampom

Kamp ima problem sa nestancima struje i visokom stopom nezaposlenosti, pored ograničenja koje je Izrael nametnuo u ribolovu. Također, tu je problem i sa velikim gužvama, zagađenjem vode, kao i nedostatkom građevinskih resursa, na što opsada uveliko utiče.