Pet činjenica o Moldaviji: Siromašna država između Rusije i EU

Iako je poznata po vinskoj industriji i pravoslavnim samostanima, jedna je od najmanje posjećenih država u Evropi.

Zastave Moldavije i EU na zgradi Vlade u Kišinjevu 4. septembra 2024. (Reuters/ Vladislav Culiomza)

Moldavija, koja je ove nedjelje glasala na predsjedničkim izborima i referendumu o pridruživanju Evropskoj uniji, sve je češće u centru pažnje javnosti otkako je Rusija izvršila invaziju na susjednu Ukrajinu.

Iako je poznata po vinskoj industriji i pravoslavnim samostanima, jedna je od najmanje posjećenih država u Evropi, piše agencija AFP i dodaje kako je zamrznuti sukob oko otcijepljene regije Pridnjestrovlje, u kojoj se uglavnom govori ruski jezik, ključno političko pitanje.

Francuska agencija ponudila je pet stvari koje treba znati o bivšoj sovjetskoj republici od 2,6 miliona stanovnika koja nema izlaz na more i “stiješnjena” je između Ukrajine i članice EU Rumunije:

Između Rusije i Evrope

Moldavija je podnijela zahtjev za članstvo u Evropskoj uniji nedugo nakon što je Moskva izvršila invaziju na Ukrajinu 2022. godine, a u junu 2024. je EU otvorila pregovore o pristupanju.

Država se nalazi između dvije sfere utjecaja – Moskve i Brisela – što je odraz njene složene historije i polariziranog društva.

Moldavija je bila dio Osmanskog Carstva stoljećima, zatim je došla pod rusku vlast prije nego što je postala dio Rumunije. Od 1940. godine je bila Moldavska Sovjetska Socijalistička Republika prije nego što je 1991. dobila nezavisnost kao Moldavija.

Glavni jezik u Moldaviji je rumunski, iako se dosta govori i ruski. Mnogi Moldavci rade u Evropskoj uniji i Rusiji. Manjinsko tursko stanovništvo govori gagauskim jezikom, koji je na UNESCO-ovoj listi ugroženih jezika.

Osmina francuskog BDP-a

Moldavija je jedna od najsiromašnijih država Evrope.

Prema podacima Svjetske banke, 2023. imala je bruto domaći proizvod po stanovniku od 6.650 dolara – manje od osmine onoga u Francuskoj.

Uveliko se oslanja na doznake koje šalju ljudi koji rade u inostranstvu, a odlazak vani je izazvao nagli pad broja radno sposobnog stanovništva.

Moldavija ima jednu od najnižih stopa zaposlenosti u Evropi, naročito među romskom populacijom.

Njena vojska od 6.500 vojnika opremljena je uglavnom dotrajalom opremom iz sovjetske ere.

Vino i turizam

Sa svojih 300 sunčanih dana godišnje, klima u Moldaviji je idealna za poljoprivredu, a posebno za vinograde.

Vinska industrija je veliki ekonomski sektor, predstavlja tri posto BDP-a Moldavije i osam posto ukupnog izvoza države, prema podacima Vlade.

Moldavsko vino se izvozi u više od 70 država svijeta.

Sa površinom od 33.843 kvadratna kilometra (jedva veća od Belgije ili polovina površine Srbije), Moldavija ima 117.000 hektara vinograda i među 20 je najvećih proizvođača u svijetu, prema Međunarodnoj organizaciji za vinovu lozu i vino (OIV).

Otcijepljena regija

Suočavanje s otcijepljenom regijom Pridnjestrovlje koju podržava Rusija jedan je od najtežih problema Moldavije.

Područje ruskog govornog područja otcijepilo se nakon kratkog građanskog rata nakon raspada Sovjetskog saveza.

Moskva pomaže u održavanju regije koja ima 465.000 stanovnika, ali nije međunarodno priznata.

Rusija drži približno 1.500 vojnika i veliku zalihu municije u Pridnjestrovlju, iako je Moldavija više puta pozvala na demilitarizaciju regije.

Popularna kultura

Identitet Moldavije, kao jedne od najmanje poznatih države u Evropi, potakao je autore da stvore izmišljene nacije sličnih imena.

Neustrašivi novinar Tintin, inače Herveov strip junak, posjećuje mjesto zvano Syldavia, dok je grupa australskih komičara napisala parodijski turistički vodič u generičku istočnoevropsku zemlju pod nazivom “Molvania”.

U knjizi “Playing the Moldovans at Tennis”, britanski komičar Tony Hawks piše o svom pokušaju dobijanja oklade da bi mogao pobijediti cijelu moldavsku nogometnu reprezentaciju na teniskom terenu.

Izvor: Agencije

Reklama