Ko je Ali Akbar Ahmadian, novi šef iranske sigurnosti

Iranski predsjednik Ebrahim Raisi imenovao je iskusnog komandanta iz Korpusa islamske revolucionarne garde (IRGC) za novog šefa državne sigurnosti.

Ali Akbar Ahmadian (62) je u ponedjeljak postavljen za novog sekretara Vrhovnog vijeća nacionalne sigurnosti (SNSC), a na tom mjestu je zamijenio Alija Shamkhanija koji je skoro deceniju radio ovaj posao.

Ahmadian preuzima čelo SNSC-a u vrijeme ubrzanja diplomatskih regionalnih djelovanja, koje je pokrenuo njegov prethodnik, uključujući obnovu veza sa rivalom Saudijskom Arabijom, nakon martovskog dogovora kojem je posredovala Kina.

No, iranski odnosi sa Zapadom ostaju loši. Nuklearni sporazum iz 2015. je i dalje van stroja, a Iran je optužen da je Rusiji dao naoružane bespilotne letjelice za rat u Ukrajini i tenzije postepeno rastu nakon protesta širom države koji su izbili u septembru prošle godine.

Čovjek od vojske

Za razliku od svog prethodnika, koji je decenijama bio i u političkim i vojnim vodama, Ahmadian je cijelu karijeru proveo u vojsci, bez javnosti poznatog iskustva u predsjedničkim administracijama ili kao diplomat.

Shamkhani, koji je bio posljednji iz vrhunskih ešalona moćnika koji su bili imenovani za vrijeme predsjednika Hassana Rouhanija, bio je vojnik od karijere koji je imao angažmane u reformističkim, centrističkim i konzervativnim vladama.

Ahmadian, sa druge strane, u potpunosi je karijeru gradio unutar IRGC-a.

Napredovao je tokom osmogodišnjeg rata između Irana i Iraka 1980-ih i bio je na čelu koordinacionih pozicija u Garde u nekoliko iranskih provincija. Krajem 1990-ih postao je šef mornarice IRGC-a, a prije toga je bio Shamkhanijev zamjenik u istoj jedinici. Iranski državni mediji ga opisuju kao jednog od kreatora moderne gardijske mornarice i ranog teoretičara iranskog omiljenog asimetričnog stila borbe.

Potom je promoviran na čelo Generalštaba Garde što je radio od 2000. do 2007. godine, a u posljednje dvije godine tog posla bio je i direktor Univerziteta Imam Hussein u sklopu jedinice.

Qassem Soleimani

Od 2007. je vodio Strateški centar IRGC-a gdje je navodno bio utjecajna figura u kreiranju sigurnosnih i vojnih politika, kao i u razvoju raketnog programa Garde. Prije manje od godinu dana je bio jedan od pet novih članova koje je u utjecajno Vijeće ekspeditivnosti imenovao vrhovni lider ajatolah Ali Khamenei.

Ahmadian je inače iz iste provincije (Kerman) kao i Qassem Soleimani, nekadašnji vodeći general Irana i drugi najmoćniji čovjek države koga je ubio SAD u udaru drona u Iraku 2020. godine.

Na Vrhovnom univerzitetu nacionalne odbrane je doktorirao na temu strateški menadžment, ima magisterij iz odbrambenih studija, a doktor nauka je i u stomatologiji.