Studija: Ubrzano topljenje antarktičkog leda usporiće svjetske tokove okeana
Ubrzano topljenje antarktičkog leda dramatično usporava protok vode kroz svjetske okeane i moglo bi da ima katastrofalan utjecaj na svjetsku klimu.
Ubrzano topljenje antarktičkog leda dramatično usporava protok vode kroz svjetske okeane i moglo bi da ima katastrofalan utjecaj na svjetsku klimu, morski lanac ishrane, pa čak i stabilnost ledenih polica, pokazalo je istraživanje koje je objavljeno u časopisu Nature, prenosi Tanjug.
“Preokrenuta cirkulacija okeana, vođena kretanjem gušće vode prema morskom dnu, pomaže u isporuci toplote, ugljenika, kiseonika i vitalnih hranljivih materija širom svijeta”, navodi se u istraživanju.
Međutim, dotok vode dubokog okeana sa Antarktika mogao bi da opadne za 40 posto do 2050. godine, navodi se u studiji, prenosi Reuters.
“Zapanjujuće je vidjeti da se to događa tako brzo”, rekao je Alan Mix, paleoklimatolog sa Univerziteta Oregon State i koautor najnovije procjene Međuvladinog panela o klimatskim promjenama, koji nije bio uključen u studiju.
Slatka voda ulazi u okean
Kako temperature rastu, slatka voda iz leda, koji se topi na Antarktiku, ulazi u okean, snižavajući salinitet i gustinu površinske vode i smanjujući taj silazni tok ka morskom dnu.
Naučnici su se oslanjali na oko 35 miliona računarskih sati tokom dvije godine da bi pokrenuli niz modela i simulacija do sredine ovog vijeka, otkrivši da bi dubokovodna cirkulacija na Antarktiku mogla da oslabi dvostruko većom brzinom opadanja nego u sjevernom Atlantiku.
“U pitanju su ogromne količine vode i oni dijelovi okeana koji su dugo bili stabilni”, rekao je koautor studije Matthew England, okeanograf sa Univerziteta New South Wales.
On je dodao da utjecaj otopljene vode na globalnu cirkulaciju okeana još nije uključen u složene modele koji se koriste da opišu buduća scenarija klimatskih promjena, ali će biti značajan.
‘Prevrtanje okeana’
Koautor druge studije Steve Rintoul istakao je da “prevrtanje” okeana omogućava hranljivim materijama da se uzdignu sa dna, a Južni okean podržava oko tri četvrtine globalne proizvodnje fitoplanktona, osnovu lanca ishrane.
“Ako usporimo potonuće u blizini Antarktika, usporavamo cijelu cirkulaciju i tako smanjujemo količinu hranljivih materija koje se vraćaju iz dubokog okeana nazad na površinu”, rekao je Rintoul, saradnik u Australijskom komonveltu za naučna i industrijska istraživanja.
Nalazi studije također sugerišu da okean ne bi mogao da apsorbuje toliko ugljen-dioksida, jer njegovi gornji slojevi postaju slojevitiji, ostavljajući više CO2 u atmosferi.
Studija je pokazala da će se prodor tople vode u zapadni antarktički ledeni pojas povećati, ali nije razmatrano kako bi to moglo da stvori efekat povratne informacije i da izazove još više topljenja.