Rouhani, prvi iranski predsjednik nakon 16 godina u Evropi
Hassan Rouhani počinje u subotu posjetu Italiji i Francuskoj, nakon 16-godišnje stanke prvi iranski predsjednik koji službeno dolazi u Evropu, zahvaljujući sporazumu o nadzoru iranskog nuklearnog potpisanom između Teherana i Zapada.
Posljednji put Evropu je službeno posjetio tadašnji iranski predsjednik, reformator Mohamed Hatami 1999. godine, tada kao prvi šef iranske države nakon islamske revolucije 1979.
Rouhanijevim će posjetom dominirati geopolitička pitanja, posebno rat u Siriji, te trgovinska i vjerska pitanja jer je predviđen njegov susret u Vatikanu s papom Franjom.
Do 2006, kada je Zapad Iranu nametnuo sankcije zbog njegovog netransparentnog nuklearnog programa, Italija i Francuska bile su najveći evropski privredni partneri Irana i danas se nadaju dobiti svoj dio kolača na tržištu te zemlje bogate naftom.
Zatopljenje odnosa između Irana i Zapada nastupilo je 14. jula kada je šest velikih sila (pet stalnih članica Vijeća sigurnosti i Njemačka) s Iranom potpisalo nuklearni sporazum kojim se Islamskoj Republici od 2016. ukidaju sankcije, a Iran se zauzvrat obavezuje ograničiti svoj nuklearni civilni program i odustati od razvoja atomskog oružja.
Povratak na međunarodnu geopolitičku scenu
Od jula u Teheran stiže niz evropskih čelnika koji žele dogovoriti privredne ugovore s Iranom, tržištem od 78 miliona stanovnika.
U Parizu, Rouhani treba potpisati nekoliko protokola, a “vjerojatno” će se parafirati ugovor o kupovini aviona tipa Airbus. Francuski proizvođači automobila nadaju se pojačati aktivnosti na tržištu Irana koje je godinama bilo umrtvljeno zbog međunarodnih sankcija.
Sporazum iz jula omogućio je Iranu povratak na međunarodnu geopolitičku scenu, pa je krajem oktobra u Beču prvi put učestvovao na međunarodnom sastanku o sirijskoj krizi.
Iran je uz Rusiju glavni saveznik sirijskog predsjednika Bashara al-Assada, čiji odlazak s vlasti uvjetuje Zapad u sklopu pregovora o razrješenju sirijske krize.
Rouhani je u srijedu ponovio da put rješenja krize u Siriji “nije pitanje jedne osobe”.
“Moramo ponajprije u Siriji iskorijeniti terorizam. To je prvi prioritet (…) Moramo stvoriti sigurnost kako bi se narod mogao vratiti kući”, rekao je Rouhani.
Rat u Siriji raselio je milione ljudi unutar zemlje, a milijuni su izbjegli u susjedne države, no njih stotine hiljada stižu sada u Evropu koja zbog izbjegličkog udara želi što prije okončati rat u Siriji.
Očekuje se da će papa Franjo Rouhaniju prenijeti želju da Iran svojim utjecajem privoli Bashara al-Assada na demokratsku tranziciju.
Izvor: Agencije