Dva satelita ‘za dlaku’ se mimoišla nad Pittsburghom

Dva satelita koji kruže brzinom od gotovo 53.000 kilometara na sat ‘za dlaku’ su se mimoišla iznad američke savezne države Pennsylvanije, prenosi Hina.

Dva objekta “prošla su jedan drugom preko putanje bez incidenta”, kazao je glasnogovornik komande američkih svemirskih snaga za AFP.

Prema komandi to se dogodilo u 1:39 po srednjoevropskom vremenu oko 900 kilometara iznad Pittsburgha.

Posljednji sudar satelita zabilježen je 2009. godine.

Neki stručnjaci procijenili su da bi sateliti mogli proći jedan pokraj drugog na udaljenosti i manjoj od 12 metara.

Sateliti izvan upotrebe

Oba su satelita van upotrebe, no strahovalo se da bi u slučaju sudara njihovi dijelovi stvorili svemirski otpad koji bi mogao oštetiti druge objekte u orbiti.

Jedan je satelit infracrveni astronomski satelit Irsa lansiran 1983. godine, a drugi američki eksperimentalni satelit GGSE-4 lansiran 1967.

Prema međunarodnim preporukama sateliti nisko u orbiti moraju se ukloniti najkasnije 25 godina nakon što su rashodovani, no ova dva satelita lansirana su prije promjene pravila.

Taj je slučaj obnovio rasprave o važnosti uklanjanja svemirskog otpada.

“Ovakvi slučajevi ukazuju na potrebu odgovornog i pravovremenog uklanjanja sateltita iz svemira kako bi se svemir mogao koristiti na održiv način”, objavio je LeoLabs koji prati kretanje svemirskog otpada i koji je upozorio na mogućnost sudara sva satelita.

U ovom trenutku orbitom oko Zemlje kreće se oko 2.000 aktivnih satelita i 23.000 komada otpada promjera većeg od 10 cenitmetara, prema američkoj svemirskoj agenciji NASA.

Otpad ugrožava druge setelite

Jonathan McDowell, astronom u centru za astrofiziku Harvard-Smithsonian, kaže da je s obzirom na to da su sateliti veličine automobila zabrinjavajuće što se procijenilo da će se sresti na udaljenosti “od 15 do 30 metara”.

Otpad ne bi predstavljao nikakvu prijetnju gradu, kažu stručnjaci, jer bi izgorio u atmosferi, no njegovi ostaci mogli bi ugroziti druge satelite.

Taj otpad u orbiti može ostati desetljećima i stoljećima.

Posljednji najveći sudar satelita dogodio se 2009. kad je američka svemirska letjelica Iridium pogodila rashodovani ruski satelit iznad Sibira stvarajući hiljade komada svemirskog otpada.

SAD ima najviše aktivnih satelita u orbiti – njih 1.007 – i većina su komercijalni.

Prema radu objavljenom 2019. u časopisu Technology Review Instituta za tehnologiju u Massachusettsu, do 2025. moglo bi se zabilježili i do 1.100 lansiranja novih satelita godišnje.

Izvor: Agencije