Policija izbacila demonstrante iz željezničke stanice u Beogradu, najavljeni novi protesti

Vlasti u Srbiji suočavaju se sa sve žešćim otporom rudarenju litija nakon što je Beograd 19. jula s Evropskom unijom potpisao memorandum o strateškom partnerstvu u održivim sirovinama.

Demonstrant drži zastavu Srbije dok drugi blokiraju željezničku stanicu Centar tokom protesta protiv Rio Tintovog projekta rudarenja litija, u Beogradu, Srbija, 10. augusta 2024. (REUTERS/Đorđe Kojadinović)

Pripadnici srbijanske policije u specijalnoj opremi izbacili su iza pet ujutro iz željezničke stanice Prokop u Beogradu sudionike protesta protiv najavljenog iskopavanja litija, dok je su trojica kasnije u nedjelju osuđena na zatvorske kazne, jedan na kaznu od 40 i dvojica na zatvorsku kaznu od 30 dana.

Aktivisti zbog toga najavljuju nova okupljanja danas od 18 sati.

Tokom noći grupa od više desetaka demonstranata blokirala je željezničku stanicu Prokop, a poslije policijske intervencije uputili su se prema Pionirskom parku.

Osim stanice Prokop tokom noći blokirali su i željezničku stanicu Novi Beograd.

Ministar unutarnjih poslova Ivica Dačić organizatore skupa optužio je da su “narušavajući javni red i mir i blokirajući međunarodni promet ugrozili sigurnost građana po receptu obojenih revolucija”, aludirajući na kijevski Majdan, kada je svrgnut proruski predsjednik Ukrajine Viktor Janukovič.

Blokada autoputa prekinuta je nakon incidenta kad se jedan vozač autom zaletio u masu ozlijedivši troje, od kojih je jednom mladiću slomljena noga, javili su tokom noći beogradski mediji.

Ekološki aktivisti traže od vlade da usvoji Zakon o trajnoj zabrani geoloških istraživanja i eksploatacije litija i bora u Srbiji.

Te su zahtjeve podržali deseci hiljada ljudi ukupljenih u subotu navečer u centru Beograda na poziv ekoloških organizacija i pokreta.

Tom su protestu prethodili skupovi hiljada ljudi u pedesetak gradova i naselja diljem Srbije, nakon što je 10. augusta istekao rok od 40 dana koji su Savez ekoloških organizacija Srbije (SEOS), ekološki pokreti i udruge dali vladi za usvajanje zakona.

Srbijanski premijer Miloš Vučević nazvao je demonstrante “kukavicama i lažovima” i na društvenoj mreži X poručio da su “raspala banda”, te da “otvoreno i monstruozno prijete smrću predsjedniku (Aleksandru) Vučiću”.

“Nećete ga uplašiti! A nećemo dozvoliti da ugrozite Srbiju zarad ličnih interesa koje podržavaju i (kosovski premijer Albin) Kurti, i ustaše i strane službe”, poručio je srbijanski premijer.

Vučić je ranije rekao kako su vlasti dobile informaciju iz Rusije da se u Srbiji planira državni udar.

Demonstranti ostati cijelu noć na ulici a za nedjelju najavljuju blokadu “još tri tačke” u Srbiji (REUTERS/Đorđe Kojadinović)

Organizacija Arhiv javnih skupova procijenila je da se u centru Beograda u subotu navečer okupilo više od 40.000 ljudi, dok je srbijanski ministar unutarnjih poslova Ivica Dačić u saopćenju ocijenio da ih je bilo “između 24.000 i 27.000”.

Otpor rudarenju litija

Vlasti u Srbiji suočavaju se sa sve žešćim otporom rudarenju litija nakon što je Beograd 19. jula s Evropskom unijom potpisao memorandum o strateškom partnerstvu u održivim sirovinama, pokrenuvši tim dokumentom novi val skoro svakodnevnih protesta diljem zemlje.

Ako se implementira projekt Jadar multinacionalne kompanije Rio Tinto, vrijedan 2,4 milijarde dolara, mogao bi pokriti 90 posto trenutnih potreba Evrope za litijem, a Rio Tinto učini jednim od vodećih svjetskih proizvođača tog minerala, ključne komponenta u baterijama za električna vozila i mobilne uređaje.

Srbijanski dužnosnici tvrde da bi rudnik litija potaknuo privredu i donio značajan rast BDP-a, ali ekolozi tvrde da bi ta cijena bila previsoka u usporedbi sa nemjerljivim štetama po okoliš i lokalnu zajednicu u poljoprivredno razvijenom području Jadar na zapadu zemlje.

Izvor: Al Jazeera i agencije

Reklama