Nova runda pregovora između Srbije i Kosova

Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić učestvovat će danas u novoj rundi dijaloga Srbije i Kosova, koji se vodi pod pokroviteljstvom Evropske unije, saopšteno je iz njegovog kabineta, prenosi Fonet.

Vučić će se, osim toga, odvojeno sastati s predsjednikom Evropskog vijeća Charlesom Michelom, evropskim komesarom za susjedsku politiku i proširenje Oliverom Varhelyijem i generalnim direktorom Direktorijata Evropske komisije za susjedstvo i pregovore o proširenju Gertom Janom Koopmanom.

Kosovo i Srbija su prošle godine prihvatili Sporazum o putu ka normalizaciji odnosa na prijedlog Evropske unije koja posreduje u dijalogu od 2011.

Međutim, premijer Kosova Albin Kurti insistira na potpisivanju ovog sporazuma prije formiranja zajednice opština sa srpskom većinom na Kosovu, dok je Srbija iznijela svoje “crvene linije”, odnosno navela da “nikada neće prihvatiti članstvo Kosova u Ujedinjenim nacijama”.

Sporazum je, ipak, prema navodima Evropske unije, pravno obavezujući za obje strane iako nije potpisan. Njime se još predviđa da će Srbija prihvatiti simbole, dokumente i diplome Kosova.

Premijer Kosova Albin Kurti i Aleksandar Vučić su 14. septembra 2023. godine posljednji put razgovarali o implementaciji Sporazuma o putu ka normalizaciji odnosa, ali pomaka nije bilo zbog suprotstavljenih stavova.

Niz kriza

Gotovo sedmicu dana kasnije, 24. septembra, u mjestu Banjska na sjeveru Kosova oružana grupa Srba je napala Policiju Kosova, kada je ubijen narednik Afrim Bunjaku. Kosovo je za ovaj napad optužilo Srbiju, što je zvanični Beograd negirao.

U međuvremenu su predstavnici zapadnih zemalja u nekoliko navrata pokušali Kurtija i Vučića privoliti da ponovno sjednu za pregovarački sto i razgovaraju o koracima za implementaciju Sporazuma o normalizaciji odnosa, ali bezuspješno.

Također, šefovi pregovaračkih timova Kosova i Srbije Besnik Bislimi i Petar Petković u Brisel su odlazili samo kako bi se razgovaralo o prevazilaženju kriza.

Jedna od posljednjih kriza je nastala nakon što je Vlada Kosova početkom godine ukinula upotrebu srpskog dinara na Kosovu i uvela euro kao valutu plaćanja, čemu se srpsko stanovništvo usprotivilo jer imaju primanja u dinarima iz budžeta Srbije.