Žestoka rasprava o ostacima Nikole Tesle

U Srbiji se posljednjih nekoliko dana zaoštravaju rasprave o sudbini zemnih ostataka Nikole Tesle, s obzirom da jedan od najvećih naučnika svijeta nije ostavio testament i izrazio posljednju želju gdje treba biti pohranjena urna s pepelom, koja je trenutno jedan od eksponata u Teslinom muzeju u Beogradu, javlja Hina.

Lavinu polemika izazvao je nedavni sporazum, da se urna s pepelom Nikole Tesle prenese u portu Hrama svetog Save u beogradskoj opštini Vračar, postignut između Vlade Srbije, patrijarha srpskog Irineja i privremene petočlane uprave, koja vodi Beograd nakon prošlogodišnje smjene gradonačelnika Dragana Đilasa.

Prema tom sporazumu, koji su 28. februara potpisali partijarh Irinej, ministrica energetike Zorana Mihajlović u ime Vlade Srbije i predsjednik privremene uprave Beograda Siniša Mali, posmrtni ostaci Nikole Tesle bit će premješteni iz muzeja ovog velikana svjetske nauke u portu Hrama svetog Save, gdje će mu biti podignut i spomenik.

‘Prirodno i logično’

Prema ocjeni patrijarha Irineja, najprirodnije bi bilo da Teslini zemni ostaci počivaju na “najsvetijem mjestu srpskog naroda” – hramu posvećenom svetom Savi, gdje je i spomenik Karađorđu, utemeljitelju srpske dinastije Karađorđević.

“Ništa prirodnije ni logičnije nego da na tom najlepšem mestu grada i pored velike svetinje počivaju tri velika imena srpske istorije, kulture i nauke”, rekao je partijarh  Irinej.

Uz sve polemike koje su se uskovitlale u javnosti – od Srpske pravoslavne crkve, političara, do Teslinih živućih srodnika i grupa na društvenim mrežama – rješenje nije na vidiku.

Argumenti onih koji Tesline ostatke čuvaju nepunih šest decenija su da je urna “kulturno dobro” te kao takva ne potpada pod uobičajena pravila ukopa, već treba biti pod posebnom zaštitom, a za svoja stajališta da tako treba i ostati, kako tvrde, imaju i podršku i želju Teslinih nasljednika.

Direktor Muzeja Nikole Tesle Vladimir Jelenković kaže da Tesla na neki način pripada cijelom svijetu, da je kosmopolit i da se u suštini nikad nije izjašnjavao kao čovjek religije i vjere, ali naglašava kako je “nedvojbeno da je Tesla bio srpskog porijekla iz pravoslavne porodice”.

Jelenković je za agenciju Beta kazao i da urna “nije muzejski eksponat, nego kulturno dobro i spomenik koji ne treba izmeštati”.

Kulturno dobro

Upravni odbor Muzeja Nikole Tesle sazvao je za utorak, 4. mart, hitnu sjednicu zbog inicijative da se urna s Teslinim pepelom izmjesti u Hram svetog Save.

Uprava Muzeja već ranije je saopćila da posmrtni ostaci koji su proglašeni za kulturno dobro ne mogu biti pokopani na groblju niti izloženi na drugom mjestu izvan ustanove u kojoj su pod zaštitom.

Izmještanju urne oštro se protivi jedan od nasljednika, praunuk Tesline sestre, koji je, kaže, posvetio tri decenije promoviranju ideja slavnog pretka, zbog čega insistira da se o svim koracima savjetuje s njim i zatraži njegova saglasnost.

“S obzirom na to da se ja, kao potomak Nikole Tesle, cijeli život lično zalažem i borim za održanje lika i dodelu počasti i priznanja ovom velikom čoveku, prinuđen sam insistirati da me konsultujete o odluci. Ukoliko se planira bilo kakvo premeštanje njegovih posmrtnih ostataka, moja dužnost je da sudelujem u donošenju odluke i budem prisutan takvom događaju”, istaknuo je u pismu iz Teslinog memorijalnog društva (The Tesla Memorial Society) u New Yorku Wilhiam H. Terbo (Trbojević), čije je pismo u cjelosti objavio B92.

Terbo je i ranije više puta insistirao da urna treba ostati u Muzeju.

SPC insistira da “muzej nije groblje” i da Tesla treba počivati tamo gdje počivaju posmrtni ostaci svetog Save i Karađorđa, na platou Hrama svetog Save, najveće pravoslavne crkve na Balkanu.

Vladika bački Irinej za Radio-televiziju Srbije to objašnjava tvrdnjom kako “svako ljudsko biće zaslužuje sahranu dostojnu čoveka”.

“Ne može on biti muzejski eksponat, jedan jedini u celom čovečanstvu. On je bio pravoslavni hrišćanin, sin sveštenika. Sam je izjavio da je njegova vera ista kao i vera njegova oca. Nije tražio da bude spaljen, još manje je tražio da bude izložen u muzeju”, tvdi vladika Irinej, čiji stav podržava i dio akademske javnosti, insistirajući da “potomak loze sveštenika, od kojih su dvojica bila vladike, mora imati dostojno mjesto pokopa”.

Izvor: Agencije