Srbiju čeka novi talas poskupljenja
U Srbiji se ovih dana najavljuje novi talas poskupljenja – od hrane do gradskog prevoza i grijanja. Osim toga, nova Vlada, o čijem formiranju se trenutno pregovara, suočit će se i sa dodatnim ekonomskim izazovima.
“Kako je nedavno predložio Fiskalni savet Srbije, PDV bi trebalo da se podigne sa 18 na 22 odsto, a penzije i plate u javnom sektrou – zamrznu”, izvještava iz Beograda novinar Al Jazeere Nebojša Grabež.
Iako je srpska nacionalna valuta proteklih mjeseci bilježila konstantan pad u odnosu na euro, cijene proizvoda nisu u istoj mjeri pratile takav trend.
Ekonomisti to objašnjavaju činjenicom da prostor za poskupljenje ograničava niska platežna moć građana.
U Narodnoj banci najavljuju stabiliziranje. Dejan Šoškić, guverner NBS-a, kaže:
„U procesu normalizovanja i stabilizovanja finansijskog sistema Srbije moramo u što većoj meri koristiti domaću valutu i stalno imati ujednačenu stopu inflacije.
Dugoročno neće biti dobro ako građani i privreda imaju prihode u dinarima, a obaveze sa valutnom klauzulom. Mora se podsticati štednja u domaćoj valuti.”
Pad standarda građana
Hitne mjere za stabilizaciju ekonomije predlaže i Fiskalni savet, koji smatra da bi PDV trebalo da se podigne sa 18 na 22 posto, a penzije i plaće u javnom sektoru – zamrznu.
Saša Đogović sa Instituta za tržišna istraživanja kaže da će to utjecati na dalji pad standarda građana, ali je, također, ubijeđen da su ovi potezi neophodni.
„To će učiniti da imamo dalji pad maloprodajnog prometa, a i trgovci će morati da pokrenu određene aktivnosti. Već ih imamo vezano za plaćanje na odloženo, čak i više od šest meseci, na devet itd. To samo govori koliko je duboka ekonomska i opšta društvena kriza i da su potrebni ozbiljni zahvati koji ne bi bili verbalni i kozmetičke prirode”, kaže Đogović.
Koliko su građani spremi na krupne ekonomske rezove?
Muntaz Jusović iz Beograda kaže: „Ono što se mora – mora. Na kraju krajeva ova država nije zvanično proglasila bankrot, ali tu smo negde. Nije ovo ni prvi ni poslednji put da se nalazimo tu negde, da ne kažem gde.”
Sugrađanin Luka Pivelić misli: “Već deset godina nemam platu, a posla nema nigde. Tako da se to na mene ne može reflektovati uopšte.”
Novca nema
Većina analitičara smatra da će nova vlast, ukoliko želi da spriječi još veću dubiozu u državnom budžetu, morati da zamrzne penzije, plaće u javnom sektoru, jer – kako objašnjavaju novca prosto nema.
Ima sumnji i u snagu i hrabrost vlasti za uvođenjem nepopularnih mjera.
Biljana Stepanović iz Business Info Groupa, kaže:
„Ono čega se pribojavam jeste da će umesto toga da pusti inflaciju i da će na taj način svi građani da budu oporezovani, odnosno da plate svih nas i penzije realno budu obezvređene. To je politički prihvatljivije. Dok ljudi to shvate već će da se dogodi šta se dogodi i time se izbegavaju socijalni protesti i eventualni pritisci.”
Mjerama koje zagovara Fiskalni savet već se otvoreno protive potencijalni koalicioni partneri demokrata Borisa Tadića – Socijalistička partija Srbije i Partija ujedinjenih penzionera.
Izvor: Al Jazeera