Hiljade Jevreja Iran zovu svojim domom

U izvještavanju o eskalirajućem sukobu između Irana i Izraela ne spominje se iranska jevrejska zajednica koja Iran naziva domom stoljećima.

Prema procjenama, između 17.000 i 25.000 iranskih Jevreja živi uglavnom u većim gradovima poput glavnog grada Teherana, kao i Isfahana, Shiraza, Hamedana i Tabriza. Stvarni broj mogao bi biti i veći.

Uz Izrael, Iran ima najveći broj Jevreja na Bliskom istoku.

Također, Iranski parlament – Majlis – ima jedno rezervisano mjesto za jevrejsku zajednicu.

U Isfahanu se jedna od najistaknutijih sinagoga u gradu nalazi pored džamije Al-Aksa, a u Teheranu postoji najmanje 50 sinagoga.

Jevrejska zajednica također vodi bolnicu u Teheranu, koja liječi sve pacijente bez obzira na njihovu vjersku pripadnost.

Sigurno utočište, ali i razdoblja nemira

Jevrejske veze s Iranom datiraju čak 2.700 godina unazad, rekao mi je u jednom intervjuu Younes Hamami Lalehzar, viši rabin u sinagogi Abrishami u Teheranu.

Vjeruje se kako su jevrejska heroina Estera i njen ujak Mordechai pokopani u zapadnom gradu Hamedanu. Prema jevrejskom biblijskom tekstu, Estera je bila udata za perzijskog kralja Kserksa.

U novijoj historiji, država je pružala sigurno utočište Jevrejima koji su bježali od španske inkvizicije.

Tokom pohoda njemačkog nacističkog vođe Adolfa Hitlera po Evropi, poljski Jevreji tražili su utočište u Iranu.

Ali, bilo je i razdoblja nemira, poput prisilnog prelaska Jevreja na islam tokom ere Safavida i Kadžara te migracije hiljada iranskih Jevreja u SAD i Izrael nakon Islamske revolucije 1979.