Analiza: Srbija među državama sa najviše ruskih dezinformacija

Bivše sovjetske republike i balkanske države su glavna meta ruske kampanje dezinformiranja, a Srbija je na četvrtom mjestu po broju objavljenih članaka u odnosu na broj stanovnika, pokazuje novo istraživanje, prenosi agencija Beta.

Analizom 643.600 članaka objavljenim na internetskim stranicama mreže Pravda u 45 država od decembra 2024. do marta ove godine, utvrđeno je kako je više od polovine (52 posto) sadržaja namijenjeno bivšim sovjetskim republikama i balkanskim državama, iako njihova populacija ima mali udio u ukupnoj publici koju pokriva mreža, saopćio je Centar za informacije, demokratiju i građanstvo na Američkom univerzitetu u Bugarskoj koji je proveo istraživanje sa kompanijom Sensika Technologies.

‘Globalni dezinformacijski ekosistem’

Mreža Pravda se pojavila kada su ruski državni mediji Russia Today i Sputnik zabranjeni širom Evropske unije poslije invazije Rusije na Ukrajinu 2022. godine.

Do početka 2025. postala je “globalni dezinformacijski ekosistem” koji čini približno 190 portala u 83 države, prenoseći rusku propagandu na desetke drugih jezika, navodi se u saopćenju Centra.

„Analiza pokazuje sofisticiranu operaciju strateški ciljanih informacija koncentriranih na bivše sovjetske države i balkanske države”, navodi se u izvještaju i dodaje kako je koncentracija članaka po stanovniku u tim regijama više od 50 puta veća nego u zapadnim demokratijama.

To pokazuje, ocjenjuje se u izvještaju, kako je cilj oblikovanje narativa i korištenje informacija kao alata za širenje utjecaja “u regijama od strateške geopolitičke vrijednosti za Kremlj, sa potencijalnim implikacijama na demokratske procese, socijalnu koheziju i regionalnu stabilnost”.

“U suštini, dezinformacije Pravde nastoje potkopati euroatlantsku orijentaciju regija produbljivanjem unutrašnjih podjela i podsticanjem nepovjerenja u demokratske institucije”, saopćio je Centar.

Značaj Radija Slobodna Evropa

Moldavija je glavni cilj ruskih dezinformacija, sa 56 puta većim brojem objavljenih članaka po stanovniku nego u Zapadnoj Evropi. Slijede Latvija i Estonija, a na četvrtom mjestu je Srbija, gdje je broj članaka 31 puta veći. U prvih deset zemalja su Armenija, Litvanija, Gruzija, Slovačka, Bugarska i Češka.

Bivše sovjetske republike (Moldavija, Latvija, Estonija, Armenija, Litvanija, Gruzija, Ukrajina) dobijaju 35,8 posto ukupnog sadržaja mreže Pravda, uprkos tome što čine samo 5,8 posto pokrivene populacije.

Balkanske države (Srbija, Bugarska, Slovenija, Albanija, Sjeverna Makedonija, Hrvatska, Grčka) čine 3,2 posto stanovništva a dobijaju 16,2 posto sadržaja. Nasuprot tome, Zapadna Evropa (Danska, Portugal, Španija, Francuska, Norveška, Kipar, Nizozemska, Njemačka, Italija, Švedska, Belgija, Velika Britanija, Švicarska, Irska) prima samo 21,3 posto sadržaja iako čini 43,7 posto populacije.

Autori analize su također ukazali na značaj Radija Slobodna Evropa kao “glavnog glasa demokratije u regiji“ i  „ključne protivteže“ ruskoj propagandi, ocjenjujući da je odluka američke administracije da obustavi njegovo finansiranje „strateška greška“ u trenutku kada Kremlj pojačava kampanju dezinformiranja.

U izvještaju se preporučuje uspostavljanje paneuropske strukture strateških komunikacija kao odgovora na sofisticiranu rusku kampanju, uz ocjenu da to treba da bude strateški prioritet, zajedno sa odbrambenim mjerama.