Kina kontroverznog diplomatu imenovala izaslanikom za Evropu

Kina je imenovala kontroverznog diplomatu i bivšeg ambasadora u Francuskoj, 60-godišnjeg Lua Shayea, posebnim predstavnikom za evropska pitanja, saopštilo je u četvrtak Kinesko ministarstvo vanjskih poslova.

Lu je stekao reputaciju zbog čestih borbenih izjava tokom petogodišnjeg mandata kao izaslanika Pekinga u Parizu, koji mu je završio u decembru. Lu je rekao 2023. da bivše sovjetske države “nemaju učinkovit status u međunarodnom pravu”, što je razljutilo brojne članice Evropske unije.

Lu će promovisati dijalog i saradnju s Evropom i “doprinijeti stabilnom i zdravom razvoju odnosa Kine i EU-a”, rekao je glasnogovornik Ministarstva Guo Jiakun na konferenciji za medije.

Njegovo imenovanje dolazi u trenutku kad su kinesko-evropski odnosi na prekretnici, nakon što je američki predsjednik Donald Trump prošle sedmice uveo carine od deset posto Kini i zaprijetio carinama Evropi kao dio svog izolacionističkog programa. Trump je više puta sugerisao i da želi kupiti Grenland, teritoriju Danske.

Pošto su transatlantske veze pod pritiskom, političari koji su imali tvrda gledišta prema Kini, poput predsjednice Evropske komisije Ursule von der Leyen, pokazuju znakove spremnosti da preispitaju odnos Pekinga i Bruxellesa, koji se pogoršao zbog trgovinskih napetosti i kineskih veza s Rusijom.

Kontroverzne izjave

Kinesko ministarstvo vanjskih poslova saopštio je u srijedu da je spremno raditi s Bruxellesom kako bi odgovorilo na “globalne izazove” nakon što je Von der Leyen rekla u utorak i ranije u Davosu da bi obje strane trebale “pronaći rješenja” od zajedničkog interesa, što je značajna promjena tona prema Kini.

Međutim, mnogi diplomati iznenađeno su reagovali na imenovanje jer pamte Luove kontroverzne izjave.

“Još se dobro sjećamo primjedbe baltičkih država”, rekao je evropski diplomat sa sjedištem u Pekingu, pod uslovom anonimnosti.

Lu je u televizijskom intervjuu 2022. sugerisao da će Tajvanci biti podvrgnuti “preodgoju” nakon što Kina preuzme demokratski samoupravni otok.

Tokom pandemije COVID-19 Lu je javno nazvao francuskog analitičara Antoinea Bondaza “ludom hijenom” i “malim nitkovom”, dok je njegova ambasada objavila članak u kojem se lažno tvrdilo da je osoblje francuskih domova za starije osobe ostavljalo pacijente da umru od korona virusa.

Dosad nije bilo znakova da je Peking javno upozorio Lua zbog njegovih izjava. Kineska ambasada u Parizu ranije je navela da su njegove izjave o bivšim sovjetskim državama “izraz ličnih stavova”, ali se Ministarstvo vanjskih poslova kasnije ogradilo i poručilo da Kina poštuje “suvereni status” svih bivših sovjetskih republika.

Lu će zamijeniti 72-godišnjeg Wua Hongboa, postavljenog na tu poziciju 2019. godine kada je i stvorena.