WSJ: Nova špijunska jedinica vodi ruski rat u sjeni protiv Zapada

The Wall Street Journal objavio je izvještaj o novoj špijunskoj jedinici za koju tvrdi da vodi, kako je to nazvao, ruski rat u sjeni protiv Zapada, navodeći da se štab te jedinice nalazi u sjedištu ruske vojne obavještajne službe, u kompleksu na periferiji Moskve, poznatom kao akvarij.

U izvještaju lista, koji je napisao Bojan Pancevski, objašnjava se da ta jedinica nosi naziv „Odjel za specijalne zadatke“, a njene operacije uključuju ubistva, sabotaže, postavljanje eksplozivnih naprava u zapadne avione i još mnogo toga.

Zapadni obavještajni dužnosnici kažu da Rusija ima novu tajnu jedinicu koja cilja Zapad u svojim operacijama širom Evrope i drugim mjestima, a da njeno osnivanje odražava ratni stav Moskve protiv Zapada, navodi se u izvještaju The Wall Streat Journala.

Odgovor na podršku Ukrajine

Prema visokim dužnosnicima evropskih, američkih pa čak i ruskih obavještajnih službi, jedinica je osnovana 2023. kao odgovor na zapadnu podršku Ukrajini, a uključuje veterane nekih od najkompleksnijih tajnih operacija Rusije posljednjih godina.

Kremlj smatra da je Zapad saučesnik u napadima Ukrajine na Rusiju, poput sabotaže plinovoda Sjeverni tok, ubistva visokih moskovskih dužnosnika i ukrajinskih napada zapadnim projektilima dugog dometa.

„Rusija vjeruje da je u sukobu s onim što naziva ‘kolektivni Zapad’ i ponaša se u skladu s tim, uključujući prijetnje nuklearnim napadom i jačanjem svoje vojske“, rekao je James Appathurai, zamjenik pomoćnika glavnog sekretara NATO-a, zadužen za hibridno ratovanje.

Vjeruje se da nova jedinica stoji iza niza nedavnih napada na Zapad, uključujući pokušaj atentata na izvršnog direktora njemačkog proizvođača oružja i zavjeru za postavljanje zapaljivih naprava u avione koje koristi logistički div DHL.

Tri misije

Jedinica ima najmanje tri sveobuhvatna zadatka, prema zapadnim obavještajnim dužnosnicima: izvođenje atentata i sabotaža u inozemstvu, infiltracija u zapadne kompanije i univerzitete te regrutiranje i obuka stranih agenata iz Ukrajine, zemalja u razvoju i zemalja koje se smatraju prijateljskim prema Rusiji, poput Srbije. Odjel, također, vodi elitni centar za specijalne operacije, poznat kao Senezh, gdje Rusija obučava neke od svojih specijalnih snaga.

Izvještaj spominje i osobe zadužene za nadziranje operacija te jedinice, uključujući špijunske aktivnosti i atentate koje je izvela u prošlosti. Te operacije su uključivale trovanje dvostrukog špijuna Sergeja Skripala i njegove kćerke Julije u Ujedinjenom Kraljevstvu. Oboje su preživjeli trovanje, ali su zadobili ozbiljne povrede.

Uloga Odjela za specijalne zadatke uključuje nadziranje tajnih operacija u Evropi i preuzimanje Wagnerovih paravojnih operacija u Africi nakon što je osnivač grupe Jevgenij Prigožin ubijen 2023. godine.

U decembru prošle godine Evropska unija uvela je sankcije Odjelu za specijalne zadatke, ne spominjući ga po imenu, pod optužbom za organiziranje „državnih udara, ubistava, bombaških i kibernetičkih napada“ u Evropi i drugim mjestima. Sjedinjene Američke Države podigle su slične optužbe protiv pripadnika jedinice u istom mjesecu i ponudile nagradu do deset miliona dolara za informacije o pet članova optuženih za pokretanje kibernetičkih napada na Ukrajinu.

Pad aktivnosti prošlog ljeta

Neprijateljske aktivnosti jedinice dosegle su vrhunac prošlog ljeta, ali su se nedavno smanjile, prema američkim i evropskim dužnosnicima. Razlog smanjenja aktivnosti mogao bi biti usmjeren na stvaranje diplomatskog prostora za Moskvu kako bi pregovarala s novom američkom administracijom, smatra šef evropske obavještajne službe.

Ukrajinska sigurnosna služba saopćila je u maju da je osujetila ruski plan za paljenje supermarketa i kafića, dok su zapadni obavještajni dužnosnici otkrili da je Odjel za specijalne zadatke nekoliko dana kasnije koordinirao još jednu operaciju kako bi zapalio trgovački centar u glavnom gradu Poljske, Varšavi.

Slične zapaljive naprave poslane putem DHL-a zapalile su se u tranzitnim centrima u Leipzigu u Njemačkoj i Birminghamu u Engleskoj u julu. „Da se jedna od naprava zapalila tokom leta, mogla je srušiti avion“, rekao je Thomas Haldenwang, bivši šef njemačke domaće obavještajne agencije, zastupnicima u oktobru. Dodao je da do toga nije došlo samo zato što je povezujući let kasnio, a naprava je eksplodirala dok se nalazila na aerodromu.

Prema izjavama sigurnosnih zvaničnika, čini se da su naprave koje su se zapalile u julu bile dio testa za postavljanje sličnih naprava u avione koji lete za Sjevernu Ameriku.

Fokus na Njemačku

U izvještaju se navodi da je Odjel za specijalne zadatke bio posebno fokusiran na Njemačku, budući da Rusija vidi tu zemlju kao slabu kariku u NATO-u usljed njene zavisnosti od ruske energije, sve veće zabrinutosti zbog nuklearne eskalacije i simpatija nekih njenih političara i glasača prema Rusiji.

Američki obavještajci rekli su Njemačkoj da su otkrili plan za ubistvo predstavnika evropske industrije oružja, uključujući Armina Pappergera, izvršnog direktora Rheinmetalla, najvećeg dobavljača artiljerijske municije za Ukrajinu, koji također gradi fabriku tenkova u ratom razorenoj zemlji.