‘La Croix’: Izraelski univerziteti su koljevka izraelske vojne industrije

Obuka i kursevi koje nude izraelske visokoškolske institucije predstavljaju ključnu komponentu izraelskog vojno-industrijskog kompleksa. Propalestinski aktivisti osuđuju ovakve veze s industrijom oružja i vojskom, zbog čega pozivaju na akademski bojkot Izraela.

Kolumnistica Camille Stineau navodi, u izvještaju koji je objavio francuski list La Croix, da su izraelski univerziteti ”uključeni u razvoj sistema naoružanja i vojnih doktrina primijenjenih u nedavnim izraelskim ratnim zločinima u Libanu i Gazi”. Ovo je optužba koju je iznio pokret BDS (Bojkot, povlačenje investicija i sankcije), koji se posebno zalaže za akademski bojkot izraelskih visokoškolskih institucija.

Autorica je naglasila da su veze između univerziteta i vojno-industrijskog kompleksa u Izraelu posebno bliske. Počevši od saradnje s odbrambenom industrijom, preko obuke vojnika, pa do razmišljanja o vojnoj doktrini; dio izraelskog akademskog svijeta je blisko povezan s vojskom i odbrambenom industrijom. Dok pristalice palestinskog pitanja osuđuju ove odnose, oni se u Izraelu smatraju neophodnim radi sigurnosti okupatorske države.

Univerzitetska istraživanja u službi naoružanja

Autorica dodaje da su kompanije Elbit Systems, Rafael i Israeli Aerospace Industries imena nepoznata široj javnosti, ali su u središtu rata koji Izrael vodi u Pojasu Gaze. Ove tri kompanije ₋ od kojih su dvije javne ₋ snabdijevaju izraelsku vojsku vojnom opremom. Elbit Systems, privatna kompanija, posebno se bavi prodajom izviđačkih dronova i artiljerijskih granata.

Proizvođač na svojoj web stranici objašnjava da su neki od njegovih proizvoda “testirani na bojnom polju”. Kompanija je, također, 21. maja zaključila ugovor vrijedan 760 miliona dolara s izraelskim Ministarstvom odbrane za nabavku municije.

Autorica piše da Elbit Systems radi na tome da se čvrsto pozicionira unutar izraelskog univerzitetskog sistema kako bi regrutirao talente i razvio svoje tehnologije. Prema internet stranici IsraelValley specijaliziranoj za ekonomska pitanja, Univerzitet u Tel Avivu i Elbit Systems su sedam godina zajedno upravljali programom InnoBit, inžinjerskim pristupom koji omogućava kompaniji da identificira profile kandidata za zapošljavanje.

Univerziteti i palestinska sloboda

Osim jednostavne saradnje u istraživanju, izraelski univerziteti su koljevka vojne industrije. U ovom kontekstu, Maya Wind, izraelska istraživačica na Univerzitetu u Britanskoj Kolumbiji u Vancouveru (Kanada) i autorica knjige ”Kule od slonovače i čelika. Kako izraelski univerziteti uskraćuju palestinsku slobodu?”, kaže da je ”izraelska kompanija Israel Aerospace Industries (AIA) nastala na Weizmann institutu za nauku, odnosno Univerzitetu u gradu Rehovotu”. Dodaje da je izraelska kompanija Rafael rođena na Tehnionu na Univerzitetu u Haifi.

Izraelski institut za tehnologiju Technion na Univerzitetu u Haifi prestižni je istraživački institut koji svake godine obučava mnoge inženjere. Od 2002. godine u njegovom sastavu se nalazi i Institut za tehnologiju, čije se istraživanje ”fokusira na pitanja i probleme s kojima se suočava sigurnosni i odbrambeni sektor u Izraelu”. U 2017. godini u sklopu institucije je osnovan i Centar za napredna istraživanja u vojnoj oblasti. Centar na svojoj web stranici posebno ističe projekat čiji je cilj smanjenje buke koju proizvode dronovi.

Akademski programi za vojnike

Autorica navodi da, osim veza sa kompanijama za proizvodnju oružja, izraelski univerziteti su, također, mjesta za obuku vojnih elita u okupatorskoj državi. U tom pogledu, ”glavni izraelski univerziteti imaju akademske programe za vojnike”, potvrđuje Maya Wind. Hebrejski univerzitet u Jerusalemu, naprimjer, ima dva kursa vojne tematike.

Program “Havatzalot” uključuje dvostruku diplomu za “elitu” unutar okupacionih snaga za obuku visokokvalificiranih obavještajnih oficira. Obuku zajednički sprovode vojska i Hebrejski univerzitet. Osim ove obuke, izraelski univerziteti su i mjesto za razmišljanje o vojnim strategijama koje bi se trebale usvojiti.

Autorica ističe da je 2008. godine Institut za studije nacionalne sigurnosti, povezan s Univerzitetom u Tel Avivu, objavio tekst koji je potpisao Gabi Siboni, pukovnik u vojsci. Siboni u tekstu brani ”doktrinu Dahiya”, nazvanu po jednom od šiitskih naselja u južnom predgrađu Bejruta, uporištu Hezbollaha, koje je uništeno u bombardiranju izraelske vojske 2006. godine. ”U slučaju izbijanja neprijateljstava, Tshal (izraelska vojska) morat će djelovati odmah, odlučno i snagom nesrazmjernom djelovanju neprijatelja i prijetnji koju on predstavlja”, naglasio je. “Cilj takvog odgovora je nanošenje štete i kažnjavanje u tako velikim razmjerima da će to zahtijevati duge i skupe procese rekonstrukcije”, dodao je.

Međunarodni pokret bojkota

Autorica je na kraju izvještaja zaključila da su na ove veze između izraelskih univerziteta i vojno-industrijskog kompleksa ukazali propalestinski aktivisti koji pozivaju na akademski bojkot Izraela. Shodno tome, Konferencija rektora španskih univerziteta obavezala se 17. maja da će ”preispitati i, gdje je to prikladno, suspendirati sporazume o saradnji s izraelskim univerzitetima i istraživačkim centrima koji nisu izrazili svoju čvrstu opredijeljenost za mir i poštovanje međunarodnog humanitarnog prava”.