Zapadni Balkan da se oblikuje kao regija u Evropi
“Obični građani Zapadnog Balkana često znaju reći da “nije bilo rata, naša zemlja bi bila razvijenija od Švicarske“, navodi se u članku kojeg su za European Western Balkans napisali Florent Marciaq iz Austrijsko-Francuskog centra za približavanje sa sjedištem u Beču i Harun Cero, projektni menadžer u Friedrich Ebert Fondaciji Regionalni Dijalog Jugoistočna Evropa.
Stvarnost je, kako navode, ipak drugačija.
“Stvarnost je takva, da veliki broj građana Zapadnog Balkana život u regiji mijenja za život vani i budućnost koja više obećava“.
Zbog toga je, kako navode autori, došlo vrijeme da Zapadni Balkan zamisli budućnost koju odvažno može i treba oblikovati kao regija u Evropi, regija koja doprinos tekućim debatama o budućnosti Evropske unije.
Radi se, ističe se, o budućnosti Unije, kojoj se još uvijek više od polovine građana regije želi pridružiti.
“Osim potrebe za razmatranjem njihove budućnosti u istom svjetlu kao i budućnosti EU-a, sudjelovanje građana Zapadnog Balkana u ovoj debati je od suštinske važnosti za izgradnju zajedničkog osjećaja pripadnosti širom regije; prepoznavanja Zapadnog Balkana kao prinosnika u kreiranju Evrope; povećanja zajedničkog vlasništva nad projektom evropskih integracija i omogućavanja građanima Zapadnog Balkana da se mobiliziraju i uključe u rasprave koje prevazilaze etnonacionalne linije. Ovaj postupak, koji je širi od rasprava u kojima uglavnom vladaju nacionalna politika i politika proširenja EU-a, ključan je za jačanje zajednice kojoj je cilj povezivanje EU-a i Zapadnog Balkana zbog stvaranja jače Evrope“.
Zapadni Balkan se mora profilirati u regiju
Umjesto da se zemlje regije isključivo fokusiraju na prilagođavanje vizijama, modelima, normama i standardima EU-a, navode autori, Zapadni Balkan treba profilirati sebe “kao regiju (već) u Evropi“, regiju koja bi trebala doprinijeti velikim debatama koje se trenutno vode o budućnosti Evrope.
Njihova ambicija, ističu, ne može i ne treba biti ograničena na „pristupanje Evropskoj Uniji bez obzira na sve“.
“Takva vrsta učešća u tim debatama o budućnosti Evrope se može samo izroditi na regionalnom nivou; vizija zemalja Zapadnog Balkana se može predstaviti samo kroz regionalnu perspektivu, koje trenutno nema. Zapadni Balkan ima to što je potrebno da strateški razmišlja o budućnosti Evrope, čak i ako (ili možda upravo zato) što njegove zemlje nisu uspjele postati razvijenije od Švicarske. Malo se, pored teme pristupanje, radi na približavanju evropskih debata građanima. Malo je učinjeno kako bi se osiguralo da društva u EU-a i Zapadnog Balkana steknu zajedničko razumijevanje evropskih integracija – osim poštivanja pravne stečevine.”, argumentiraju autori.
Zbog toga je, navode, važno da se Zapadni Balkan uključi u konferenciju o budućnosti Evrope, “ne, obzirom na sadašnju stvarnost, kao pasivni posmatrač, već kao punopravni dio ove zajedničke budućnosti”.
Rasprave o budućnosti Evrope
“Rasprave o budućnosti Evrope mogu se potaknuti i na drugim nivoima, kroz građansko obrazovanje, u medijima, u tkivu društva i kroz nevladine inicijative. Jednu od tih inicijativa „Western Balkans Perspectives on the Future of Europe“, upravo su pokrenuli Friedrich Ebert Fondacija Regionalni Dijalog Jugoistočna Evropa, zajedno sa nacionalnim uredima Fondacije u regiji i Austrijsko-Francuski centar za približavanje. Cilj inicijative je osnažiti ključne faktore iz civilnog društva u regiji da razmišljaju o budućnosti Evrope nakon pristupanja; omogućiti im da se uključe u ove rasprave kroz niz fokus grupa i javnih rasprava. Cilj je razviti sveobuhvatnu viziju budućnosti Evrope koja se temelji na tim razmjenama i interakcijama i precizira doprinos Zapadnog Balkana u stvaranju jače Evrope. Ta će vizija biti objavljena 2022. u knjizi i nakon toga predstavljena u glavnim gradovima EU-a. Odgovoriće na sljedeća pitanja: Kako bi trebala izgledati Evropska unija kojoj se zemlje Zapadnog Balkan žele pridružiti? Kako Zapadni Balkan može doprinijeti evropskom projektu? Kako bi članstvo zemalja Zapadnog Balkana moglo ojačati Evropsku uniju?”.
Izvor: Al Jazeera