Ubistvo Floyda otvara zaboravljene rane evropskog rasizma

Ubistvo Afroamerikanca Georgea Floyda koje je počinio bijeli policajac u Sjedinjenim Američkim Državama potaklo je talas antirasističkih demonstracija širom SAD-a i svijeta.

Tako je bilo i u Evropi, gdje su hiljade ljudi izašle na ulice Berlina, Pariza i Londona, osuđujući policijsko nasilje i rasnu nepravdu.

U svjetlu globalnog bijesa izazvanog ubistvom Floyda mnoge evropske vlade i brojni visoki zvaničnici osudili su institucionalni rasizam i zloupotrebu položaja. Također su izrazili podršku antirasističkim protestima koji se održavaju širom svijeta.

Uz izuzetak ultradesničarske stranke Vox u Španiji i antiislamske Stranke za slobodu u Holandiji, koja je antirasističke demonstrante opisala kao “teroriste”, odgovor većine evropskih stranaka bilo je protivljenje svim oblicima rasizma.

Iako je ohrabrujuće to što glavne evropske stranke osuđuju ubistvo i pokazuju solidarnost s protestima, većina evropskih zemalja ne razlikuje se mnogo od SAD-a kad je riječ o pitanjima koja su dovela do Floydove smrti.

Diskriminacija i sistemski rasizam nisu karakteristični samo za SAD, a pojava rasno motiviranih zločina već je dugo u porastu u mnogim državama članicama Evropske unije.

Prema godišnjem izvještaju Evropske komisije protiv rasizma i netolerancije (ECRI), objavljenom u februaru 2020, u 47 zemalja članica Vijeća stalno se pojavljuje problem povezan s diskriminacijom muslimana, Jevreja i nebijelaca.

ECRI naglašava rastući utjecaj ultranacionalističkih i ksenofobičnih politika u Evropi, što dovodi do naglog porasta diskursa ukorijenjenog u netoleranciji i netrpeljivosti.

Taj rasizam, koji je za sobom ostavila krajnja desnica protiv vjerskih i etničkih manjina, posebno muslimana u Evropi, povećava se unutar glavnog toka evropskog spektra.

U posljednjem terorističkom činu, koji se dogodio u februaru, desničarski ekstremist u Hanauu, na zapadu Njemačke, kod Frankfurta ubio je 11 osoba, uglavnom turskog porijekla.

Taj napad samo je posljednji u nizu terorističkih napada krajnje desnih ekstremista u Evropi.

Rastući krajnje desni rasizam i islamofobija u Evropi

Krajnje desne stranke smatraju Evropu kontinentom bijelih kršćana, koji imaju zajedničku historiju i jednake kulturne vrijednosti, dok su muslimani, prema stavu tih stranaka, kulturološka prijetnja panevropskom nacionalnom identitetu.

Islamofobija je postala koristan instrument krajnje desnih stranaka koji se koristi u izborne svrhe. Takvo politiziranje stvorilo je političko okruženje koje je ekstremnoj desnici omogućilo ne samo da ustraje u mržnji prema islamu nego i da je pretvori u glavnu političku i društvenu struju u mnogim zapadnim društvima.

Međutim, čak i uz te prijetnje koje ekstremno desna ideologija predstavlja socijalnoj koheziji i evropskim vrijednostima koje štite etničke i vjerske manjine, mnogi političari i glavni mediji zatvorili su oči pred tim problemom kao “sporednim pitanjem” koje se odnosi samo na krajnju desnicu.

Nasuprot tome, islamofobija sigurno više nije ograničena na margine nego je postala kontinuirani oblik neprijateljstva koje se očituje unutar struktura moći, kao i u ostalim društvenim prostorima.

Naprimjer, u Velikoj Britaniji vjerovatnoća da će neko biti zaustavljen i pretražen, u skladu sa članom 7 Zakona o borbi protiv terorizma, koji dozvoljava da se ljudi zaustavljaju na aerodromima bez “razumne sumnje”, veća je 150 puta ako je riječ o osobi pakistanskog porijekla u odnosu na bijelce.

Vrijeme je da se Evropa suoči s vlastitim rasizmom

I pored toga, bijela nadmoć i osjećaj superiornosti i dalje prevladavaju u mnogim zapadnim društvima, stoga je borba protiv rasizma i njegovih vrsta daleko od završetka.

Baš kao što su bijela nadmoć i rasizam nad Afroamerikancima prijetnja u Sjedinjenim Američkim Državama, desničarski ekstremizam postoji i prijetnja je Evropi.

Posmatrači smatraju da bi Floydova smrt trebala biti alarm svim evropskim vladama da odgovore na svoje izazove.

Različite etničke grupe, bilo da je riječ o ljudima različitih boja kože ili vjerskim manjinama, svakodnevno se suočavaju s diskriminacijom, smatraju posmatrači. Stoga vlade ne bi smjele zatvoriti oči pred pitanjem rasizma i netolerancije.

Iako se mnogo raspravlja o rasnom i desničarskom ekstremizmu, sve je to još daleko od rješenja problema.

Danas se cijeli svijet ujedinio u traženju pravde u slučaju Georgea Floyda. Međutim, pravda može biti postignuta samo ako se bič rasizma iskorijeni u cijelom svijetu.

Izvor: Agencije