Šta raditi sa mrtvim diktatorima?

Španija, koja je u petak odobrila premještanje posmrtnih ostataka generala Francisca Franca iz velikog mauzoleja uz protivljenje njegove porodice i konzervativaca, nije jedina država u svijetu u kojoj bivši diktatori i nakon smrti dijele stanovništvo, javljaju agencije.

Agencija AFP navodi kako ima i onih dugogodišnjih nedemokratskih vlastodržaca koji i dalje mirno počivaju u svojim mauzolejima ili grobovima, za razliku od onih koji se nalaze na slijedećoj listi:

Josif Visarionovič Staljin

Nakon smrti 1953. godine, Staljin bio pokopan u moskovskom mauzoleju podignutom za njegova prethodnika, Vladimira Iljiča Lenjina.

No, osam godina poslije počeo je proces „destaljinizacije“ s ciljem oslobađanja zemlje od diktatorovog kulta ličnosti pa su Staljinovi ostaci u tišini preneseni u skromniju grobnicu blizu Kremlja.

Staljinovo počivalište i danas pohode nepokolebljivi komunisti.

Nicolae Ceausescu

Rumunski diktator i njegova supruga Elena uhapšeni su tokom revolucije 1989. godine, a prijeki sud osudio ih je na smrtnu kaznu koju je odmah izvršio streljački vod.

U strahu da bi njihovi grobovi mogli biti oskvrnuti, pokopani su tajno, odvojeno i pod lažnim imenima. Tijela su im ekshumirana 2010. godine kako bi se raspršile sumnje u identitet te su pokopana ponovo, ovaj put zajedno, na groblju Ghencea u Bukureštu.

Kako raste nostalgija za komunističkim vremenima, neki Rumuni pomolili su se uz mramornu grobnicu u januaru 2018. godine, na 100. godišnjicu Ceausescuova rođenja.

Muammar Gaddafi

Ubijen u libijskoj revoluciji oktobra 2011, čelnik koji je vladao gotovo 42 godine pokopan je na tajnoj lokaciji u pustinji nakon vjerskog obreda.

Vojska tvrdi kako je time željela izbjeći mogućnost da Gaddafijev grob postane mjesto okupljanja njegovih pristalica.

Jedan je zvaničnik rekao kako su se odlučili na takav ukop po uzoru na ono što se dogodilo s nacističkim diktatorom Adolfom Hitlerom, čije je tijelo nestalo nakon što je počinio samoubojstvo 1945. u Berlinu.

Saddam Hussein

Irakom je vladao od 1979. godine, a uhapsile su ga američke snage 2003. godine u tajnom skrovištu u tlu sjeverno od Bagdada.

Hussein je pogubljen 2006. godine, nakon suđenja za zločine protiv čovječnosti, a pokopan je u mauzoleju što ga je dao sagraditi za sebe u rodnom selu. Grob je postao mjesto sjećanja za njegovu porodicu i pristalice, ali je 2014. uništen pod nerazjašnjenim okolnostima.

Neki nagađaju da je za razaranje groba odgovoran napad iračkih snaga, drugi tvrde da je raznesen dinamitom. Nije jasno gdje se nalaze njegovi ostaci, odnosno jesu li još pod ruševinama.

Haile Selasije

Ostaci posljednjeg etiopskog cara pronađeni su 1992. godine i ekshumirani iz groba u Adis Abebi u koji su ga bacili vođe revolucije.

Umro je 1975. godine pod nerazjašnjenim okolnostima, a u novembru 2000. konačno je pokopan u crkvi u prisustvu carske porodice.

Rudolf Hess

Rudolf Hess, koji je bio desna ruka lidera nacističke Njemačke Adolfa Hitlera, umro je u zatvoru 1987. godine.

Njegovi su ostaci tajno ekshumirani 2011. godine u Bavarskoj i grob je uništen kako bi se spriječilo najveće nacističko hodočašće u Njemačkoj.

Hessovi ostaci premješteni su u drugi lijes i kremirani, a pepeo je prosut u more.

Enver Hoxha 

Autoritarni komunistički vođa vladao je Albanijom 40 godina i nakon smrti 1985. godine, pokopan je kao nacionalni junak na Groblju mučenika.

Međutim, nakon pada komunizma njegovi su ostaci ekshumirani 1992. i premješteni na obično groblje u predgrađu Tirane.

Izvor: Agencije