Postupak za rehabilitaciju Nedića privodi se kraju
Postupak za rehabilitaciju predsjednika kvislinške Vlade Srbije u vrijeme Drugog svjetskog rata privodi se kraju, a završna riječ zakazana je za 11. juli.
Na današnjem ročištu saslušan je posljednji svjedok, historočar Aleksandar Stojanović, koji je rekao da Nedić nije bio nacista i fašista, ali da je pravno odgovoran za izdaju, jer je u javnim nastupima i uredbama “prihvatio stav okupatora da Kraljevina Jugoslavija više ne postoji i prihvatio se zadatka da u novom poretku zaokruži ono što će biti granice Srbije i povede narod ka tome”.
“To ne znači da je on ideološki bio nacista ili fašista, ali to je akt izdaje, jer je on bio oficir Vojske Jugoslavije, čiji je kralj živ i zdrav”, rekao je Stojanović.
On je dodao da se njegova historijska i pravna odgovornost sastoji u tome što je odrekao lojalnost svom kralju i Vladi u izbjeglištvu i negirao međunarodni subjektivitet Jugoslavije.
Saradnja sa okupatorom
“Nedić nije dobio mandat, niti instrukciju monarha ili vlade u izbjeglištvu da promijeni organizaciju lokalne uprave na teritoriji Srbije”, rekao je Stojanović i dodao da je komaprativna analiza pokazala da su ljudi koji su u drugim zemljama počinili akt te vrste osuđivani ili na smrt ili na dugogodišnje kazne.
Upitan o uredbi Nedićeve Vlade o osnivanju Srpskog državnog sabora, Stojanović je rekao da se iz dokumenta vidi, da bi taj Sabor bio staleška skupština, koja ne bi imala zakonsku vlast i kojoj vlada ne bi odgovarala za svoje postupke, već bi bila savjetodavno tijelo, sa kojim bi se vrhovna uprava konsultovala, ali da je tu uredbu odbila njemačka komanda, jer vlast u Njemačkoj nije bila sklona parlamentarnoj demokratiji niti je željela da dozvoli bilo kakvo predstavničko tijelo u Srbiji.
“Smisao je prema mom mišljenju bio da se podijeli odgovornost za saradnju sa okupatorom i da se uspostavi direktniji kontakt Nedićeve Vlade sa građanima, da bi se lakše upravljalo zemljom i vodila borba protiv oba oslobodilačka pokreta”, rekao je Stojanović.
On je dodao da Njemačka nije imala povjerenje u Srbe kao narod u cjelini, pa tako posebno ni u Nedića.
Stojanović je rekao da mu nije poznato da je Nedić imao ideje da napravi vojni odred koji bi išao na Istočni front da se bori na strani nacista.
Nedić izvršio samoubistvo
On je rekao da je njemačka okupaciona vlast imala kontrolu nad finansijskim institucijama Srbije, dok srpska vlast nije upravljala jevrejskom imovinom, iako je proglasila državnom, već su to činili Nijemci.
Postupak je iniciran 2008. godine, ali je rasprava pred sudskim vijećem počela 7. decembra 2015. godine.
Zahtjev za rehabilitaciju podnijeli su Srpski liberalni savet, Udruženje političkih zatvorenika i žrtava komunističkog režima i porodica Nedić.
Nedić je bio predsjednik srpske vlade u periodu okupacije, a poslije rata mu nije suđeno, jer je 4. februara 1946. izvršio samoubistvo skokom kroz prozor istražnog zatvora.
Izvor: Agencije