Njemačka o Armencima: Prvi put izraz genocid i priznanje sukrivice

Njemačka osuđuje masakr izvršen prije 100 godina nad Armencima u Otomanskom carstvu i smatra ga genocidom, izjavio je njemački predsjednik Joachim Gauck, dodajući da Njemačka snosi djelimičnu krivicu za taj pogrom.

Ovo je prvi put da su njemački zvaničnici upotrijebili riječ genocid, opisujući ubijanje Armenaca u Otomanskom carstvu, a Gauckova izjava na vjerskoj ceremoniji u berlinskoj katedrali, kojom je obilježena stogodišnjica ubistva Armenaca, predstavlja neobično snažno priznanje uloge tadašnjeg Njemačkog carstva u tom događaju, prenijela je agencija AFP.

„Mi Nijemci u ovom slučaju moramo se suočiti sa prošlošću i našom djelimičnom odgovornošću, a moguće i djelimičnom krivicom, za genocid nad Armencima“, rekao je Gauck.

„Muškarci i žene, djeca i starci redom su slati na smrtonosne marševe, protjerani bez ikakve zaštite ili hrane u stepu i pustinju, živi spaljivani, prebijani i ubijani. Taj planirani i sračunati kriminalni čin je bio usmjeren protiv Armenaca samo zato što su bili Armenci.“

Ignorisanje zbog straha

Dodao je da je Njemačko carstvo, tadašnji saveznik Otomanskog carstva, slalo svoje vojnike koji su učestvovali u „planiranju i, djelimično, izvršavanju tih deportacija“.

Njemačke diplomate koje su vlastima u Berlinu dojavljivale o svom svjedočenju o zločinima nad Armencima su ignorirane zbog straha da bi se tako mogli ugroziti odnosi sa Otomanskim carstvom, istakao je njemački predsjednik.

Naveo je da su nacisti čak zabranili jedan austrijski roman o masakru nad Armencima, ali je on ipak stigao do čitalaca u jevrejskim getima tokom tridesetih godina prošlog vijeka, „poput vijesnika onog što će se tek dogoditi Jevrejima“.

Gauck je naveo da je nemoguće pobjeći od krivice putem „negiranja, potiskivanja ili trivijalizacije“ historije.

Oštre reakcije se očekuju

Zvanični Erevan navodi da je 1,5 miliona Armenaca ubijeno između 1915. i 1917. godine, dok se raspadalo Otomansko carstvo, i već dugo traže da međunarodna zajednica prizna da je riječ o genocidu.

Moderna Turska, zemlja nasljednica Otomanskog carstva, odbacuje te navode i tvrdi da je između 300.000 i 500.000 Armenaca i isto toliko Turaka poginulo u nemirima, kad su se Armenci digli protiv otomanskih vladara i stali na stranu ruskih trupa.

Očekuje se da će Gauckova izjava izazvati oštru reakciju zvanične Ankare koja ima bliske odbrambene i trgovinske veze s Berlinom, a u Njemačkoj, također, žive i tri miliona Turaka, navodi AFP.

Izvor: Agencije