Mediji: Rusija – ‘čuvar novca’ Assada i sirijskog režima

Broj nebodera koji su dominirali obrisima grada Moskve udvostručio se posljednjih godina zahvaljujući prilivu sredstava, nadmašivši i zgrade “Sedam sestara” izgrađenih za vrijeme Josifa Staljina, koje su ranije bile najviša zdanja u Moskvi, pišu Henry Foy i Chloe Cornish u članku objavljenom u britanskom listu Financial Times.

Prema pisanju FT-a, u središtu znamenitog susjedstva nalazi se kompleks City of Capitals, neboder sa dva tornja, koji je do 2012. godine bio najviši u Evropi.

Ranije nije bila poznata činjenica da kompleks obuhvata najmanje osamnaest luksuznih stanova koje su kupili članovi šire porodice Bashara al-Assada, s ciljem da zadrže desetke miliona dolara van Sirije, naročito u svjetlu rata u toj zemlji.

Autori ističu da su pojedini članovi porodice Makhlouf, uključujući nekoliko Assadovih rođaka i druge članove rodbine, kupili u Moskvi najmanje dvadeset stanova u vrijednosti od četrdeset miliona dolara u posljednjih šest godina, uz pomoć složenog lanca kompanija i kreditnih aranžmana, što oslikava ulogu Rusije kao “čuvara novca” sirijskog režima.

Pored toga, otkriva i ulogu “upravitelja Assadovim fondovima” u pomaganju režimu da prebaci novac van dosega zapadnih sankcija.

Stanovi u kompleksu City of Capitals

Dokumenti o registraciji imovine za period od 2013. do juna ove godine otkrili su da su članovi ove porodice i njihovi saradnici, od kojih mnogi podliježu evropskim ili američkim sankcijama, zbog svojih uloga u sukobu u Siriji, kupili luksuzne stanove u kompleksu City of Capitals.

Prema dokumentima koje je prikupila Grupa za borbu protiv korupcije Global Witness, u koje je Financial Times imao uvid, oni su u većini slučajeva koristili kreditnu strukturu koja uključuje libanske offshore kompanije, koje sada zvanično posjeduju ove nekretnine.

Moskva je nepokolebljivi saveznik porodice Assad od kako je ova porodica došla na vlast prije gotovo 50 godina, u doba Sovjetskog saveza, navodi list.

S druge strane, ruski predsjednik Vladimir Putin počeo je kovati jake veze s Damaskom od 2015. godine, kada je Kremlj odlučio vojno podržati Assadov režim.

Prije intervencije Rusije i Irana, Assad je izgubio kontrolu nad dvije trećine zemlje.

No, Assad je sada, uz pomoć svojih saveznika, uspio povratiti kontrolu nad većim dijelom Sirije.

Financial Times citira izjavu Isobela Koshiwa iz Global Witnessa, koji je rekao da su “poslovi s nekretninama rijetki dokazi o tome kako je Rusija pomogla sankcioniranim pojedincima koji su pomagali i imali koristi od destruktivnog Assadovog režima da prebace imovinu iz Damaska i izbjegnu međunarodne regulative”.

Uživaju u luksuzu dok Sirija gori

“To im je pružilo mogućnost da potraže utočište u Moskvi, gdje uživaju u luksuznom načinu života dok Sirija gori.”

Dvojica autora tvrde da poslovi s nekretninama u Moskvi otkrivaju jedan od mehanizama preko kojih su sirijske vladajuće porodice gomilale i nastojale sačuvati svoje bogatstvo, uprkos novčanim sankcijama koje im bile nametnute, počevši od zabrane putovanja pa do zamrzavanja imovine, kao odgovor na praksu brutalnoga suzbijanja protesta prije skoro devet godina.

Pored toga, ovi ugovori bacaju svjetlo na ulogu Rusije kao sigurnog utočište za ljude bliske režimu i njihov novac.

“Rusija je od početka pomagala Assadovom režimu na podrivanju sankcija”, izjavila je Lina Khatib, direktorica programa za Bliski istok i Sjevernu Afriku u Chatham Houseu, navodi Financial Times.

Dodala je da “Rusija trenutno vidi sebe kao zaštitnicu sirijske države i zbog toga čini sve što može – bilo u vojnom, političkom ili ekonomskom smislu – da održi sirijsku državu, koja će istovremeno ostati odana Moskvi”.

Iako se radi o relativno malom obimu ovih poslova, oni pokazuju sve veći rast trgovinskih odnosa između Rusije i Sirije, koji su se razvili na temelju njihovog vojnog saveza, navode autori.

Bogatstvo porodice Ramija Makhloufa

Prema izvještaju Financial Timesa, imovina Makhloufa u Moskvi pokazuje da Rusija, također, izvlači korist iz želje elite iz Damaska ​​da bogatstvo položi van granica svoje zemlje.

Ovi ugovori, čak i nakon što je Assad preuzeo kontrolu nad zemljom, pokazuju da sirijska bogata klasa i dalje štiti svoj ulog.

Od dvadeset stanova, 13 su kupili direktno ili preko kompanija koje pripadaju Hafezu Makhloufu, bivšem šefu glavnih sigurnosnih snaga i ključnom igraču tokom napada na miroljubive demonstrante.

Hafezova supruga i njena sestra, supruga njegovog starijeg brata Ramija Makhloufa, koji se već dugo smatra jednim od najmoćnijih biznismena u Siriji, također su kupile neke od ovih nekretnina.

Ostala trojica Hafezove braće kupili su još tri nekretnine u neboderima u Moskvi, navodi list.

Nakon porodice Assad, porodica Makhlouf se ubraja u najmoćnije u Siriji, a njihovi resursi su ojačali sirijski režim.

U tom kontekstu, Khatib kaže da je “porodica Makhlouf igrala ključnu ulogu u očuvanju opstojnosti sirijskog režima”.

Upravitelji fondova Bashara al-Assada

Rami Makhlouf, rođak Hafeza al-Assada po majčinoj strani i njegov prijatelj iz djetinjstva, dugo je rangiran kao najbogatiji sirijski biznismen, najvećim dijelom zbog toga što pod kontrolom drži jednu od najprofitabilnijih kompanija, sirijski mobilni operater Syriatel.

Zbog toga ga sirijski biznismeni smatraju “bankarom porodice Assad”, navodi list.

Makhlouf stariji prvi put je stavljen pod sankcije 2008. godine, kada je u procurjelim diplomatskim depešama optužen da je svoje veze koristio za stjecanje nepravednih privilegija za formiranje ogromnog poslovnog carstva, uključujući i najveću sirijsku telekomunikacijsku mrežu.

Zauzvrat, određeni dio sredstva vraćen je u predsjedničku palaču, kako navode diplomati, analitičari i poslovni ljudi iz Sirije.

Zapadne sankcije obuhvatile su više članova Makhlouf porodice, uključujući svu četvericu braće te druge biznismene, koji su optuženi da su njihove radnje paravan za članove porodice Assad.

Sirijski analitičar u Evropi, koji je tražio da ostane anoniman, kazao je da su “svi oni upravitelji Assadovim fondovima”.

“Oni mogu sami zarađivati, ali su tu zahvaljujući Assadu i moraju paziti na svoje bogatstvo.”

Profitiranje na ratnoj ekonomiji u Siriji

Autori teksta ističu kako se neslaganje između Assada i Makhloufa pojačalo tokom posljednjih nekoliko mjeseci, kada je došlo do uspona novih trgovaca, koji su se obogatili na ratnom profiterstvu u Siriji, što je bio otvoreni izazov za Ramija.

U istom kontekstu, privrednici i analitičari navode da je sirijski režim oslabio Ramijevu kontrolu nad kompanijom Syriatel te prisvojio njegovu snažnu fondaciju Al-Bustan, koja je navodno korištena za finansiranje provladinih milicija, kao i za dobrotvorne aktivnosti.

Analitičari su, također, istaknuli da porodica Makhlouf možda želi ostaviti svoje bogatstvo van Sirije kako bi ga držala podalje od Assadovih ruku, piše britanski list.

U izvještaju ovog lista navodi se i to da je porodica Makhlouf nastavila profitirati na ratnoj ekonomiji u Siriji i putovanjima u Rusiju.

Ramijev sin nije krio da provodi vrijeme u Moskvi, a u jednom od njegovih videosnimaka iz 2018. godine čak se i pojavljuje u kompleksu tornjeva Moscow City, gdje je ova porodica kupila nekretnine.

Izvor: Agencije