Gradnja mini hidrocentrala pravi probleme
Dugoročni plan Srbije je izgraditi više od 800 mini hidrocentrala. Ekološka udruženja upozoravaju kako se one grade na rijekama s najčistijim vodama te da se time narušava ekosistem. Novinar Al Jazeere Zoran Kosanović posjetio je jug Srbije, gdje su pojedina mjesta imala problem s vodom za piće zbog gradnje mini hidrocentrale.
“Sačuvana priroda, bistre i brze planinske reke. U višim predelima juga Srbije građani su ponosni na okruženje. Kažu, piju vodu iz kristalno bistrih reka”, javlja Kosanović.
Međutim, prirodnu idilu mogle bi pokvariti mini hidrocentrale, koje su već izgrađene ili čija se gradnja planira na tim tokovima. Tokom gradnje jedne hidrocentrale na Rupskoj reci mještani Grdelice, na jugu Srbije, nekoliko mjeseci nisu imali vodu za piće. Sada se boje da bi njen rad dugoročno mogao ugroziti ekosistem u tom kraju.
Klizišta i poplave
“Nijedna mini hidrocentrala i turbine se ne podmazuju jestivim uljima, podmazuju se visoko kancerogenim”, govori Srđan Jović iz Udruženje Rupska reka (Grdelica).
Boje se i klizišta i poplava zbog posječenih šuma.
“Gradnjom mini hidrocentrale na ovoj reci, ekolozi tvrde, ugroženo je postojanje rečnog raka, pastrmke i pojedinih endemskih biljaka”, ističe Kosanović.
Ipak, nadležni poručuju da se ne ugrožava životna sredina i tvrde kako za sve imaju potrebnu dokumentaciju.
“Pre izdavanja odobrenja za izgradnju, za svaku mini hidroelektranu se rade elaborati, da se vidi kakav je uticaj mini hidroelektrane na životnu sredinu. To je obaveza”, izjavio je Branko Kujundžić iz Vodoprivrednog centra Morava.
Stotine centrala u planu
Međutim, ta obaveza prema zakonu važi samo za one mini hidrocentrale čija je snaga do jednog megawata.
“To su mali vodotoci koji mogu da daju veoma malu količinu električne energije, a nasuprot tome velika je šteta po biljni i životinjski svet, kako u reci tako i pored nje. I svuda gde se gradi uglavnom se gradi na vodama koje mogu skoro bez ikakve prerade da se koriste za piće”, ističe mještanin Vlasotinca Aleksandar Pavlović.
Na području koje pokriva Vodoprivredni centar Morava, a koje čini gotovo dvije trećine Srbije, do sada su izgrađene 32 mini hidrocentrale, a planirana je gradnja čak 525. U cijeloj Srbiji se, prema zvaničnom popisu, očekuje gradnja više od 850 takvih objekata.
Izvor: Al Jazeera